Το ΟΧΙ που περιμένει να ειπωθεί

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, στεκόμαστε με δέος μπροστά στη λέξη ΟΧΙ. Μια λέξη που κάποτε ειπώθηκε με κόστος αίμα, με συνέπειες που μέτρησαν ζωές, πείνα, ξεριζωμό, μα και υπερηφάνεια.

Μια λέξη που δεν ειπώθηκε από στόματα ψεύτικα, ούτε από ανθρώπους που υπολόγιζαν το προσωπικό τους όφελος. Ειπώθηκε από έναν λαό που, αν και μικρός, βρήκε το θάρρος να σταθεί απέναντι στους ισχυρούς της Γης και να υπερασπιστεί την αξιοπρέπειά του.

Όμως σήμερα, ποιοι είναι εκείνοι που απειλούν τη ζωή μας; Ποιοι σκάβουν αργά, ύπουλα, τα θεμέλια της ελευθερίας μας; Δεν κρατούν όπλα, δεν φωνάζουν συνθήματα σε ξένες γλώσσες. Μιλούν τη δική μας. Φορούν κοστούμια, υπόσχονται σωτηρίες, κρατούν στα χέρια τους αριθμούς και νομοσχέδια, όχι τουφέκια. Κι όμως, με τις αποφάσεις τους πληγώνουν τη ζωή μας βαθύτερα απ’ όσο θα μπορούσε να το κάνει ένας κατακτητής.

Οι πολιτικοί, οι οικονομικοί παράγοντες, οι μηχανισμοί εξουσίας – όλοι εκείνοι που παίζουν στα ζάρια το μέλλον μας – ζητούν κάθε μέρα τη σιωπή μας. Θέλουν να μας πείσουν πως «έτσι είναι ο κόσμος», πως «δεν αλλάζει τίποτα». Μας κοιμίζουν με ψεύτικες υποσχέσεις, με επιδόματα φιλανθρωπίας αντί για δικαιοσύνη, με επικοινωνία αντί για ουσία. Και την ίδια στιγμή, οι νέοι φεύγουν, οι οικογένειες παλεύουν με την ακρίβεια, οι ηλικιωμένοι νιώθουν περιττοί, και η χώρα μοιάζει να συρρικνώνεται, όχι γεωγραφικά, αλλά ηθικά.

Το ΟΧΙ, λοιπόν, σήμερα δεν είναι ιστορική ανάμνηση. Είναι αναγκαιότητα. ΟΧΙ στην υποκρισία, ΟΧΙ στην εξαθλίωση που ντύνεται ανάπτυξη, ΟΧΙ στην απάθεια που μας μετατρέπει σε θεατές της ίδιας μας της ζωής.

Ας μην περιμένουμε άλλους να το πουν για εμάς.
Ούτε κόμματα, ούτε πρόσωπα, ούτε «σωτήρες». Το ΟΧΙ πρέπει να βγει από μέσα μας — από κάθε άνθρωπο που δεν ανέχεται άλλο να βλέπει το ψέμα να βαφτίζεται αλήθεια. Αυτό το ΟΧΙ δεν χρειάζεται σημαίες, ούτε στρατούς. Θέλει ψυχή. Θέλει συνείδηση. Θέλει να ξαναθυμηθούμε πως η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη, αλλά καθημερινή πράξη αντίστασης απέναντι σε όσους μας στερούν το δικαίωμα να ζούμε με αξιοπρέπεια. Γιατί αν τότε, το 1940, το ΟΧΙ ειπώθηκε για την ελευθερία της πατρίδας, σήμερα πρέπει να ειπωθεί για την ελευθερία της ψυχής μας.

Το ερώτημα, λοιπόν, παραμένει ανοιχτό:

Πότε θα πούμε το ΟΧΙ σε αυτούς που σήμερα επιβουλεύονται τη ζωή μας; Όταν πια θα είναι αργά — ή τώρα, που ακόμη μπορούμε να κοιτάζουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια και να λέμε, με καθαρή φωνή: Φτάνει. Ως εδώ. ΟΧΙ.