Το παράσιτο προκαλεί τον «πυρετό σαλιγκαριών» και στα αρχικά στάδια της μόλυνσης είναι πιθανόν να μην ανιχνευθεί
Εάν ένα σκουλήκι προσπαθούσε να τρυπώσει στο δέρμα σας, το πιο πιθανό θα ήταν ότι θα το καταλαβαίνατε, αλλά οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει πώς ένα παράσιτο που ελίσσεται το κάνει χωρίς να το παρατηρήσετε. Το Schistosoma mansoni – επίσης γνωστό ως blood fluke – είναι ένα επίπεδο σκουλήκι μήκους 17 χιλιοστών που προκαλεί μια χρόνια ασθένεια που ονομάζεται εντερική σχιστοσωμίαση, η οποία σκοτώνει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο.
Είναι το πιο διαδεδομένο παράσιτο στους ανθρώπους με την ασθένεια να είναι πιο διαδεδομένη στην Αφρική, μέρη της Νότιας Αμερικής, της Καραϊβικής και της Μέσης Ανατολής.
Πώς μεταδίδεται
Η μόλυνση εμφανίζεται κατά την επαφή με μολυσμένο νερό μέσω δραστηριοτήτων όπως το κολύμπι, το πλύσιμο ρούχων και το ψάρεμα, όταν οι προνύμφες – που φιλοξενούνται σε σαλιγκάρια που έχουν φάει αυγά που περιέχονται σε μολυσμένα ανθρώπινα κόπρανα – διεισδύουν στο δέρμα. Μόλις μπει, απελευθερώνει χιλιάδες αυγά που μπορούν να εξαπλωθούν μέσω του σώματος μολύνοντας ζωτικά όργανα.
Μια νέα μελέτη σε ποντίκια από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Tulane διερεύνησε γιατί δεν προκαλούν πόνο ή φαγούρα όταν διεισδύουν στο δέρμα. Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι το σκουλήκι προκαλεί μείωση της δραστηριότητας της TRPV1+, μιας πρωτεΐνης που στέλνει σήματα που ο εγκέφαλος ερμηνεύει ως θερμότητα, πόνο ή φαγούρα.
Παραδόξως, αυτό σημαίνει επίσης ότι το σκουλήκι συχνά αποφεύγει την ανίχνευση από το ανοσοποιητικό σύστημα, σε αντίθεση με άλλα βακτήρια ή παράσιτα που συνήθως προκαλούν πόνο, κνησμό ή εξανθήματα. Ωστόσο, ενώ η ανακάλυψη, που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Immunology, είναι αναμφισβήτητα δερματική, οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα μπορούσε να έχει κάποιο ιατρικό όφελος, οδηγώντας σε νέες εξελίξεις στα φάρμακα για τον πόνο, τα αντιφλεγμονώδη, ακόμη και την προληπτική θεραπεία κατά της εντερικής σχιστοσωμίασης Τον Μάιο, αναφέρθηκε ότι ο αριθμός των Βρετανών ταξιδιωτών που έφεραν το παράσιτο μαζί τους είχε φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ.
Ο «πυρετός των σαλιγκαριών»
Ονομάζεται επίσης «πυρετός σαλιγκαριών» και μπορεί να προκαλέσει στειρότητα, τύφλωση, σοβαρή βλάβη οργάνων, ακόμη και καρκίνο της ουροδόχου κύστης, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Επιστήμονες που μίλησαν στο Wellcome Trust στο Λονδίνο τον Μάιο δήλωσαν ότι ενώ η ασθένεια κάποτε περιοριζόταν στην υποσαχάρια Αφρική, τώρα εξαπλώνεται σε μέρη της νότιας Ευρώπης. Κρούσματα έχουν αναφερθεί σε λίμνες γλυκού νερού και ποτάμια ευρωπαϊκών αγαπημένων περιοχών όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και τμήματα της Γαλλίας.
Η Bonnie Webster, κύρια ερευνήτρια στο Schistosome Snail Resource στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, δήλωσε ότι το σκουλήκι πιστεύεται ότι έχει φτάσει στην Ευρώπη από Αφρικανούς ταξιδιώτες. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι εισαγωγές από τουρίστες, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή που καθιστά τα ευρωπαϊκά ύδατα θερμότερα και πιο φιλόξενα για τα σκουλήκια, βρίσκονται πίσω από την αύξηση των μολύνσεων στην ήπειρο.
Ωστόσο, καθώς ο πυρετός των σαλιγκαριών μπορεί να συγχέεται με πλήθος άλλων καταστάσεων και μερικές φορές να μην προκαλεί συμπτώματα, πολλοί περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να μολυνθούν από ό, τι δείχνουν τα επίσημα στοιχεία.
Συμπτώματα
Οι μολυσμένοι άνθρωποι μπορούν να μολύνουν πηγές γλυκού νερού με το σκουλήκι ρίχνοντας αυγά στα ούρα και τα κόπρανα τους. Από εκεί το σκουλήκι μολύνει ένα σαλιγκάρι γλυκού νερού, όπου μεγαλώνει σε μέγεθος που του επιτρέπει να μολύνει έναν άνθρωπο. Οι λοιμώξεις μπορούν αρχικά να εκδηλωθούν ως κνησμώδες ανώμαλο εξάνθημα, κοινώς γνωστό ως «φαγούρα κολυμβητών».
Καθώς η ασθένεια αναπτύσσεται, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, περισσότερα εξανθήματα, βήχα, διάρροια, πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις, πόνο στο στομάχι και μια γενική αίσθηση αδιαθεσίας. Αυτά τα συμπτώματα δεν προκαλούνται από το ίδιο το σκουλήκι, αλλά μάλλον από την αντίδραση του σώματος σε αυτό, απελευθερώνοντας χιλιάδες και χιλιάδες αυγά.
Οι ειδικοί λένε ότι ο πυρετός των σαλιγκαριών συχνά διαγιγνώσκεται λανθασμένα σε αυτό το στάδιο ως αποτέλεσμα κάποιας άλλης λοίμωξης. Ενώ η ασθένεια γενικά υποχωρεί από μόνη της, οι ασθενείς εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο μακροπρόθεσμων επιπλοκών στην υγεία, όπως βλάβη οργάνων, καθώς το παράσιτο παραμένει στο σώμα τους.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα ωάρια μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, όπου μπορεί να προκαλέσουν μια σειρά από σοβαρά προβλήματα υγείας. Το NHS συμβουλεύει τους ανθρώπους που εμφανίζουν σημάδια μόλυνσης και που βρίσκονται σε μια περιοχή όπου βρίσκονται τα σκουλήκια, να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους για συμβουλές και τη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πυρετού των σαλιγκαριών αποφεύγοντας το κολύμπι ή την κωπηλασία σε γλυκό νερό, καθώς τα σκουλήκια δεν μπορούν να επιβιώσουν στη θάλασσα ή σε πισίνες που περιέχουν χλώριο.