ISO και το Αείζωο Πνεύμα

Το ISO είναι Διεθνής Οργανισμός που δημοσιεύει πρότυπα αγαθών και προβάλλεται ως εγγυητής της ποιότητας των αγαθών που προσφέρονται στο κοινό. Ο Ηρακλείτειος λόγος είναι προδρομικός του Πνεύματος της Πεντηκοστής. Το Ένα αείζωο Πνεύμα της Πεντηκοστής και παγκοσμιότητας εγγυάται τον αδιάλειπτο φωτισμό νου και καρδιάς και διασφαλίζει την ενότητα και την ποιότητα στην κοινότητα των ανθρώπων που το αναζητούν. Αυτό το άγιο Πνεύμα, οικουμενικό, που αιώνια διαχέεται στους αιώνες δεν υπόκειται στην προσκαιρότητα των «προτύπων» που αναπαράγει ο πεπερασμένος και απαίδευτος νους. Στην εποχή των πολλαπλών εξαρτήσεων και των πολυάριθμων γνωμών με διχόνοιες και πολέμους ο Ηράκλειτος αφυπνίζει τον άνθρωπο από τη γλώσσα της παρανόησης:

• Σημειώνει ότι είναι βάσανο να μοχθείς και να δυναστεύεσαι από τα ίδια πρόσωπα και πράγματα που σε κρατούν δέσμιο στη φθαρτή κίνηση των φθαρτών. «Κάματος εστι τοις αυτοίς μοχθείν και άρχεσθαι». Ο Ηράκλειτος θεωρεί ότι δεν είναι διακεκριμένος αυτός που θαυμάζεται από τον κόσμο αλλά εκείνος που θυσιάζει τα πάντα χάριν του Ενός. Η Αλήθεια ως ζωή και ελευθερία δεν είναι άθροισμα των πολλών γνωμών ή προκαταλήψεων.

Η κοινή λογική αποκομμένη από τον αείζωο Λόγο και το ήθος δεν εκφράζει το κέντρο της Αλήθειας. Τα αυθαίρετα λόγια δεν οδηγούν στο Ένα, στην ολότητα, αλλά «η φρόνηση είναι για όλους κοινή». Η γιορτή της Πεντηκοστής ζωντανεύει τη μνήμη και την ανάμνηση, αλλά το Πνεύμα της έχει συνέχεια και δεν περιχαρακώνεται σε μονοήμερη ή τριήμερη διάρκεια χαράς. Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το άγιο στις ανοιχτές καρδιές, πίστη, δύναμη, χαρίσματα, αδήριτη χαρά, άφθαρτη ελπίδα και επαγγέλλεται ατέλεστη τελειότητα στον ενσυνείδητα ατελή άνθρωπο.

Είναι «παράκλητο» Πνεύμα που αείφωτο παραμερίζει την αχλή της ανομίας και αδικίας, παρηγορεί και γίνεται οδοδείκτης διεξόδου στα ανθρωποπαθή αδιέξοδα. «Διδάσκει σοφία και στους αγραμμάτους, όταν ανέδειξε πανσόφους τους αλιείς (μαθητές του Χριστού). Το άγιο Πνεύμα είναι αεικίνητο στην αέναη πρόνοια κίνησης του Κόσμου που ο εγωπαθής άνθρωπος τον διαχειρίζεται α-νόητα και προκαλεί αίμα, δάκρυα και δράματα. Δειγματίζει κοινότητα τρόπου ζωής, αγάπης και αλληλεγγύης και αποτελεί αείζωο πρότυπο ανιδιοτέλειας και φιλανθρωπίας.

• Για τον Ηράκλειτο οι ανθρώπινοι νόμοι είναι πολλοί, όπως τα βουλεύματα και οι ανθρώπινες γνώμες. Όμως ο θείος νόμος που τρέφει συνεχώς τους νόμους των ανθρώπων είναι ένας, όπως μια είναι η μόνη Σοφία που ενώνει. Ο Σωκράτης γίνεται μάρτυρας και θυσιάζεται για το άδικο του ανθρώπινου νόμου. Ο Ηράκλειτος ζητά από τον άνθρωπο να μην ξεμακραίνει από τη Φύση του, από τις βαθύτερες τάσεις της ψυχής του. Ο Πίνδαρος θα πει: «Γίνε αυτός που είσαι μαθαίνοντάς το».

• Ο Ηράκλειτος διακρίνει δύο στρώματα στο εσωτερικό της πόλης: το πλήθος των πολιτών που δίνει σημασία μόνο στα υλικά αγαθά και σ’ εκείνους που διαθέτουν αυτογνωσία και φρόνηση και τους ονομάζει άριστους. Τα φθαρτά και γήινα είναι όλα καλά, αλλά χρήζουν αγώνα και μετα-μόρφωση. Ωστόσο ο Ηράκλειτος τονίζει: «Όλα και ουχ όλα… και εκ πάντων εν και εξ ενός πάντα». Το σύμπαν έχει πέρας, όμως ο λόγος της ψυχής επεκτείνεται στο απεριόριστο, στο «ανέλπιστο». Η οίηση και η έπαρση είναι η κάθοδος της ψυχής στο σκοτάδι ενώ η υπακοή όλων στο Ένα Φως (άγιο Πνεύμα) χαρίζει τα πάντα μεταμορφωμένα. Το Ένα άγιο Πνεύμα σημαίνει κάθαρση του εγώ και καλεί όλους σε Ενότητα, Αγάπη και αρμονία που μετα-μορφώνουν .

Στη γιορτή της Πεντηκοστής ψάλλεται: «Το Πνεύμα το Άγιον ην μεν αεί και έστι και έσται (πυρ εκ πυρός προϊόν) ούτε αρξάμενον ούτε παυσόμενον». Η κοινωνία μας με το αείζωο Πνεύμα συνεπάγεται την υπέρβαση των ορίων του χωρόχρονου και των άλογων ή διχαστικών αισθήσεων. Ο Ηράκλειτος ονομάζει κριτήριο της αλήθειας τη μετοχή μας στον καθολικό και θεϊκό λόγο με τον οποίο γινόμαστε λογικοί. Αυτό που φαίνεται και λειτουργεί σε όλους καθολικά αυτό είναι και αξιόπιστο, ενώ αυτό που εκπορεύεται από το εγώ και αποτελεί την αντίληψη ενός μόνου ατόμου είναι αναξιόπιστο. Το φως δεν είναι φως παρά μόνον όταν φωτίζει τα σκότη…

Σταμάτης Πορτελάνος
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πρόεδρος Ολυμπιακού Κέντρου Φιλοσοφίας και Παιδείας