Για την παράσταση “Ο Επιθεωρητής”

του Δημήτρη Θεοδωρόπουλου
π. Προέδρου Συλλόγου Φαρμακοποιών Ηλείας

Το κλασικό έργο του Γκογκόλ «Ο Επιθεωρητής» επέλεξε να ανεβάσει φέτος η Θεατρική Ομάδα Πύργου. Λίγο αν ψάξει κάποιος την βιβλιογραφία για αυτό το έργο θα δει ότι είναι μια πολιτική σάτιρα στην οποία καταγγέλλεται η διαφθορά του λαού από την εξουσία. Από την κάθε εξουσία. Με αυτήν την λογική το έργο είναι σοβαρό. Πολύ σοβαρό όπως όλες οι «σωστές» σάτιρες. Ο τρόπος όμως που επελέγη να ανέβη αυτό το έργο δεν υπηρέτησε σε καμία περίπτωση αυτόν τον σκοπό. Η καρναβαλική εκδοχή που είδαμε απονεύρωσε τελείως το κείμενο και άφησε το έργο μετέωρο Άλλο να λέμε ότι μέσα στο καρναβάλι υπάρχει σάτιρα και άλλο να παίρνουμε μια «καταξιωμένη» πολιτική σάτιρα και να την κάνουμε καρναβάλι. Με αυτόν τον τρόπο το έργο παύει να είναι σοβαρό και η σάτιρα πλέον δεν μπορεί να λειτουργήσει. Ο κόσμος βέβαια χαίρεται, γελάει και φεύγει ενθουσιασμένος αλλά…..

Βέβαια τα φίδια σε ζώνουν με το που ξεκινάει το έργο. Μπαίνει χορευτικά με την υπόκρουση της ΜΙΣΙΡΛΟΥ και με όλον τον θίασο επι σκηνής με ενδυμασίες που δεν έχουν σε τίποτα να κάνουν με αυτήν καθ αυτήν την ατμόσφαιρα του έργου. Τώρα πως γίνεται σε ένα έργο του διαδραματίζεται στην Ρωσία να επιλέγεται η ΜΙΣΙΡΛΟΥ δεν μπορεί να εξηγηθεί λογικά Αν έπρεπε σώνει και καλά να βρεθεί μια μουσική υπόκρουση χάθηκε να βάλουν την Καλίνκα (Kalinka) ή έστω το Οτσιτσόρνια (Ochi Chernye) ??? Πάντως κάποια στιγμή στην αρχή νόμιζες ότι είσαι σε παράσταση στο Μουλέν Ρούζ (Moulin Rouge). Μετά τι πιο λογικό να περιμένεις να βγουν και τα μπαλέτα…..

Άσε που ένας τόσο πολυπρόσωπος θίασος δεν μπορούσε να αναπτυχθεί στις μικρές διαστάσεις αυτής της σκηνής. Χορεύαν προσέχοντας ο ένας μην κουτουλήσει στον άλλον. Όταν μετα είδαμε ότι αυτές οι ενδυμασίες ήταν οι κανονικές του έργου καταλάβαμε που το πήγαινε ο σκηνοθέτης. Με λίγα λόγια. Οι εξουσίες δεν διακωμωδούνται με τις στολές, με τα φτερά στο κεφάλι και με την υπερβολή στο παίξιμο. Οι εξουσίες διακωμωδούνται όταν παρουσιάζονται σοβαρά οι συμπεριφορές τους και όταν αυτές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την «σοβαρή» εικόνα τους και την περιρρέουσα πραγματικότητα. Εδώ οι αποκριάτικες στολές και ο στόμφος στο παίξιμο κατάφεραν να απονευρώσουν τις συμπεριφορές και έτσι η σάτιρα εκ των πράγματων πήγε σε δεύτερη μοίρα.

Η σάτιρα υπηρετείται μόνο όταν ο Έπαρχος έχει την επίσημη εμφάνιση του Επάρχου αλλά η συμπεριφορά του να υπονομεύει αυτήν καθ αυτήν την εικόνα του. Το ίδιο και ο Επιθεωρητής, Ειδικά ο Επιθεωρητής θέλει ένα «μετρημένο» παίξιμο για να μην πάρουν χαμπάρι οι άλλοι ότι δεν είναι Επιθεωρητής…..

Με αλλά λόγια η εικόνα του θα πρέπει να υπηρετεί την εικόνα που έχουν οι άλλοι για έναν Επιθεωρητή. Ακόμη και η αντικατάσταση των δυο χωρικών με δυο κλόουν σε σιαμαία εκδοχή υπηρέτησε πιστά το καρναβαλικό concept του έργου και ήταν απλώς το κερασάκι στην τούρτα. Μέσα σε αυτό το κλίμα είναι δύσκολο να πεις ότι κάποιοι ρόλοι δεν υπηρετήθηκαν σωστά από τους ηθοποιούς. Από την στιγμή που δεν ξέρεις την γραμμή του σκηνοθέτη είναι πολύ δύσκολο να πεις αν οι ρόλοι δεν υπηρετηθήκαν εξ αίτιας των ηθοποιών.

Ο κος Μανώλης έχει κατακτήσει μια αξιόλογη μανιέρα αλλά μάλλον σε αυτό το έργο δεν τον διευκόλυνε τόσο όσο τον διευκόλυνε στον «Φον Δημητράκη» Αλλά πρέπει να πούμε ότι κατάφερε να ξεφύγει αρκετά από το καρναβαλικό κλίμα του έργου. Ο κος Φωτιάδης σαν Επιθεωρητής σωστός στο ρόλο του. Καλό όμως θα ήταν να έλειπαν κάποια σκηνοθετικά ευρήματα και κάποιες υπερβολές που κανείς δεν ξέρει αν ήταν δικές του …..

Οι άλλοι ηθοποιοί η αλήθεια είναι ότι προσπάθησαν …. Κάποιοι τα κατάφεραν και κάποιοι, ευτυχώς λίγοι, πρέπει να δουν ψύχραιμα την παρουσία τους και να ξεκινήσουν από την αρχή στην επομένη παράσταση. Σε αυτές τις προσπάθειες κανείς δεν περισσεύει. Το θέατρο είναι κάτι πολύ σοβαρό και μέσα στις αποπνιχτικές συνθήκες της επαρχίας είναι ίσως η μόνη πηγή οξυγόνου και όλοι το έχουμε ανάγκη.