ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΠΑΡΚΗ ΤΡΟΦΗ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΤΟΥΣ

Η ζωή για τους πιγκουίνους της Αδελίας, στη δυτική Ανταρκτική, είναι δύσκολη. Η υπερθέρμανση του περιβάλλοντος που προκαλεί η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται εκεί με μεγαλύτερη ταχύτητα από οποιοδήποτε άλλο σημείο του πλανήτη. Συνδυαστικά με άλλους παράγοντες, έχει και αυτή συμβάλει στη μεγάλη συρρίκνωση του πληθυσμού των συμπαθέστατων πτηνών.

Στην ανατολική Ανταρκτική, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Η δρ Χέθερ Λιντς, περιβαλλοντολόγος του Πανεπιστημίου Στόνι Μπρουκ της Νέας Υόρκης, η οποία μελετά τις μεταβολές στους πληθυσμούς των πιγκουίνων, σημειώνει ότι «στη δυτική πλευρά της χερσονήσου βλέπουμε μια εικόνα καταστροφής, ενώ στην ανατολική οι πληθυσμοί των πιγκουίνων είναι σταθεροί και υγιείς».

Η δρ Λιντς εξάγει τα συμπεράσματά της αναλύοντας δορυφορικές φωτογραφίες. Ταυτόχρονα, όμως, οργανώνει αποστολές για την παρακολούθηση των πιγκουίνων στη χερσόνησο της Ανταρκτικής, το βορειότερο τμήμα της Λευκής Ηπείρου. Κατά την τελευταία της επίσκεψη στα νησιά της Θάλασσας Γουέντελ διαπίστωσε ότι οι πληθυσμοί των πιγκουίνων παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι τις τελευταίες δεκαετίες.

«Είναι προφανές ότι η Θάλασσα Γουέντελ παραμένει καταφύγιο για τα μεγάλα θαλασσοπούλια. Ταυτόχρονα, αποδεικνύεται ότι όπου δεν υπάρχει δραματική αλλαγή των κλιματικών συνθηκών, οι πληθυσμοί των ζώων παραμένουν σταθεροί», εξηγεί.

Η Θάλασσα Γουέντελ είναι παγωμένη και οι θαλάσσιοι πάγοι παραμένουν αναλλοίωτοι για πολλά χρόνια. Αυτό δυσχεραίνει τη ναυσιπλοΐα. Σε ένα παγόβουνο της περιοχής, άλλωστε, προσέκρουσε και βυθίστηκε, πριν από 100 χρόνια, το σκάφος «Καρτερία» του εξερευνητή Ερνεστ Σάκλετον. Το ναυάγιο μάλιστα εντοπίστηκε πριν από ένα μήνα.

Τις περισσότερες φορές, οι ερευνητές επισκέπτονται την περιοχή με κρουαζιερόπλοια, αναλαμβάνοντας αντί εισιτηρίου την υποχρέωση να δώσουν διαλέξεις ή άλλη βοήθεια. Αυτά, όμως, τα επιβατικά σκάφη συνήθως παραμένουν στη δυτική πλευρά, ενώ οι επισκέψεις στις αποικίες των πιγκουίνων είναι αυστηρά περιορισμένες.

Το τελευταίο ταξίδι της δρος Λιντς και της ομάδας της, τον Ιανουάριο, έγινε με σκάφος της Greenpeace, που έπλευσε στην ανατολική πλευρά στη Θάλασσα Γουέντελ. Για την καταμέτρηση των πιγκουίνων η δρ Λιντς και οι συνεργάτες της χρησιμοποίησαν κυρίως μη επανδρωμένα τηλεχειριζόμενα αεροσκάφη. Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, αναγκάστηκαν να μετρήσουν οι ίδιοι τα ζώα, κάτι που είναι κοπιαστικό και χρονοβόρο.

Αρχικά, πρέπει να οριοθετήσουν μια συγκεκριμένη περιοχή της αποικίας και να μετρήσουν ένα προς ένα τα μικρά, όχι μία, αλλά τρεις φορές προκειμένου να είναι βέβαιοι για την αξιοπιστία της μέτρησης. «Κάποιες φορές η διαδικασία είναι βαρετή και κουραστική», εξηγεί η μεταπτυχιακή φοιτήτρια Κερ Φλιν, που έχει επιφορτιστεί με αυτό το καθήκον.

«Ομως η περιοχή είναι πανέμορφη και είναι υπέροχο ότι βρίσκομαι εδώ και κάνω κάτι τόσο σημαντικό», λέει. «Οι πιγκουίνοι, άλλωστε, είναι πολύ διασκεδαστικά όντα, ιδιαίτερα όταν τα πεινασμένα μικρά κυνηγούν τους γονείς τους για να τους δώσουν τροφή».

Οι πιγκουίνοι της Αδελίας είναι το πιο πολυπληθές είδος πιγκουίνου στην Ανταρκτική. Υπολογίζεται ότι στις διαφορετικές αποικίες, σε όλη την ήπειρο, ζουν 3,8 εκατομμύρια αναπαραγωγικά ζευγάρια. Φτιάχνουν φωλιές στην ξηρά, με μικρές πέτρες που συλλέγουν με το ράμφος τους. Τα αυγά τους εκκολάπτονται τον Νοέμβριο, βαθιά μέσα στην άνοιξη του νότιου ημισφαιρίου.

Οι γονείς φυλάνε τα μικρά τους σε βάρδιες και συλλέγουν τροφή, την οποία χωνεύουν προτού την προσφέρουν στους νεοσσούς. Είναι ιδιαίτερα επιλεκτικοί στη διατροφή τους και τρέφονται αποκλειστικά με μικρές γαρίδες κριλ. Σε άλλες περιοχές τρώνε και μικρά ψάρια.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πληθυσμοί των πιγκουίνων της Αδελίας στη δυτική Ανταρκτική οφείλονται στα κριλ και στον πάγο ή, καλύτερα, στην έλλειψή τους. H μεταβολή των προτύπων ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, που μεταφέρει αέριες μάζες από τους τροπικούς, έχει προκαλέσει σημαντική αύξηση των θερμοκρασιών.

Οι μικρές γαρίδες αναπαράγονται στα παγωμένα νερά. Η τήξη των θαλάσσιων πάγων, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας των υδάτων, προκαλεί σοβαρή μείωση των γαρίδων κριλ. Ετσι οι πιγκουίνοι της Αδελίας δεν έχουν επαρκή τροφή για τους ίδιους και τα μικρά τους. «Το ότι είναι τόσο ιδιότροποι με τη διατροφή τους είναι καταστροφικό, επειδή η επιβίωσή τους βασίζεται απολύτως στις μικρές γαρίδες», τονίζει η δρ Λιντς.

Κυριαρχία των παπουάνων

Σε κάποιες περιοχές της δυτικής χερσονήσου οι πληθυσμοί των χαριτωμένων ζώων μειώθηκαν ακόμη και κατά 90%. Ενα άλλο είδος, οι παπουάνοι πιγκουίνοι, που διακρίνονται χάρη στο έντονα πορτοκαλί ράμφος τους, έχει επικυριαρχήσει σε αυτές τις περιοχές. «Τρώνε τα πάντα και αναπαράγονται παντού», υπογραμμίζει η Αμερικανίδα ερευνήτρια.

Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη εξακολουθεί και ο κόσμος γίνεται διαρκώς πιο ζεστός, τα υπολογιστικά πρότυπα δείχνουν ότι η Θάλασσα Γουέντελ και η Θάλασσα Ρος στη δυτική Ανταρκτική θα παραμείνουν τα πιο φιλόξενα καταφύγια των πιγκουίνων της Αδελίας.

Υπάρχει πρόταση η Θάλασσα Γουέντελ να γίνει «προστατευόμενο θαλάσσιο πάρκο» στο πλαίσιο της συνθήκης για την Ανταρκτική. Ετσι θα παρασχεθεί περαιτέρω προστασία στους πιγκουίνους και σε άλλα είδη από διάφορες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως είναι η αλιεία των κριλ. Πρόκειται για κάτι ιδιαίτερα σημαντικό τη στιγμή που υποχωρούν οι θαλάσσιοι πάγοι και η περιοχή γίνεται περισσότερο προσβάσιμη στα αλιευτικά.

«Το γεγονός ότι οι πληθυσμοί των πιγκουίνων παραμένουν σταθεροί», υπογραμμίζει η δρ Λιντς, «δεν σημαίνει ότι στη Θάλασσα Γουέντελ δεν συντελείται κλιματική αλλαγή ή ότι η περιοχή δεν υπερθερμαίνεται. Ακόμη και έτσι, όμως, είναι το ιδανικό σημείο για τους πιγκουίνους της Αδελίας», καταλήγει.

Πηγή φωτογραφίας: Tomas Munita via The New York Times

greenagenda.gr