English
Dutch
French
German
Greek
Italian
Spanish
του Νίκου Αβουκάτου
Το «Pick the Alien» έχει ξεκινήσει το «ταξίδι» του σε Κυκλάδες και Ιόνιο, όπου το κοινό έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει συνταγές από λιονταρόψαρα και γερμανούς, που οι ντόπιοι μάγειρες έχουν προετοιμάσει.
Το λιονταρόψαρο, όπως και άλλα θαλάσσια ξενικά είδη, αποτελούν μια από τις πιο σοβαρές απειλές για τα ήδη υπεραλιευμένα οικοσυστήματα της Μεσογείου. Μήπως όμως υπάρχει λύση; Θα μπορούσαν να γίνουν ευρέως γνωστά ως ένα εύγευστο και υγιεινό έδεσμα.
«Τα νέα είδη ψαριών που έχουν εισβάλει στις ελληνικές θάλασσες μπορούν εκτός από πρόβλημα να είναι και μέρος της λύσης. Εντάσσοντάς τα στις διατροφικές μας συνήθειες μπορούμε να μειώσουμε την πίεση που ασκείται στα ενδημικά είδη, όπως τα χταπόδια, τα φαγκριά και τα μπαρμπούνια και παράλληλα να συμβάλλουμε στον έλεγχο του πληθυσμού των ξενικών», επισήμανε στη Greenagenda.gr η Νικολέτα Σιδηροπούλου, υπεύθυνη του προγράμματος Pick The Alien της περιβαλλοντικής οργάνωσης iSea.
Η χρήση του λιονταρόψαρου κι άλλων ξενικών ως πρώτες ύλες, πρωτόγνωρες και για κάποιους σεφ, μπορεί να αποτελέσει πρόκληση και στοίχημα προκαλώντας παράλληλα το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό των καταναλωτών. Εξάλλου, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι όλα τα βρώσιμα ξενικά είδη στις χώρες φυσικής εξάπλωσης τους αποτελούν μέρος της κουζίνας των χωρών αυτών, όπως το μπλε καβούρι στην Αμερική.
«Μαζί με τους γερμανούς και τα μπλε καβούρια, τα λιονταρόψαρα κατατάσσονται στα βρώσιμα χωροκατακτητικά είδη και η καθιέρωσή τους στην αγορά θα μπορούσε να ωφελήσει τόσο το ίδιο το οικοσύστημα, όσο και τους αλιείς των οποίων το επάγγελμα πλήττεται άμεσα και έμμεσα λόγω των απειλών και προκλήσεων που δέχεται το θαλάσσιο περιβάλλον», σημείωσε η κ. Σιδηροπούλου.
Το κρέας του λιονταρόψαρου προσομοιάζει με της σκορπίνας, άρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάλλιστα για ψαρόσουπα ή κακαβιά, μαγειρεμένο με λαχανικά ή χόρτα.
Τα «ξενικά είδη» είναι θαλάσσιοι ή χερσαίοι οργανισμοί που έχουν επεκταθεί γεωγραφικά, πέρα από τα όρια της φυσικής τους εξάπλωσης, ως αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Στη Μεσόγειο θάλασσα έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1.000 θαλάσσια ξενικά είδη, ενώ η Ελλάδα αποτελεί μια από τις χώρες που επηρεάζεται περισσότερο, λόγω της εγγύτητάς της με τη διώρυγα του Σουέζ, που αποτελεί και την κύρια πηγή εισδοχής τους στη Μεσόγειο.
Θεωρούνται από τις πιο σημαντικές απειλές για τη βιοποικιλότητα κοστίζοντας τρισεκατομμύρια για την οικονομία παγκοσμίως. Πολλά από αυτά τα είδη είναι δυνατόν να διαταράξουν την ισορροπία και την ομαλή λειτουργία των τροφικών δικτύων στις περιοχές που εξαπλώνονται, προκαλώντας σημαντικές περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές πιέσεις.
Από την άλλη πλευρά, αυτόχθονα είδη, ειδικά ανώτερων θηρευτών, όπως ο ροφός, ο ερυθρός τόνος και ο ξιφίας, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία και ισορροπία των οικοσυστημάτων, υπεραλιεύονται με πολλά από αυτά τα είδη να χαρακτηρίζονται ως απειλούμενα με εξαφάνιση σύμφωνα με την Κόκκινη Λίστα της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης.
Μη υγιή οικοσυστήματα έχουν σαν αποτέλεσμα την ταχύτερη εξάπλωση ξενικών ειδών, ενώ παράλληλα αν και πολλά αυτόχθονα είδη αποτελούν δυνητικούς θηρευτές των ξενικών, τα χαμηλά επίπεδα των πληθυσμών τους δεν τα αφήνουν να παίξουν αυτόν τον ρόλο.
«Αντικαθιστώντας την κατανάλωσή αυτόχθονων ειδών και κυρίως ανώτερων θηρευτών με βρώσιμα θαλάσσια ξενικά είδη συμβάλουμε συνολικά στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος», ανέφερε η κ. Σιδηροπούλου.
«Στην iSea θεωρούμε πως οι διατροφικές μας συνήθειες μπορεί να αποτελέσουν μέρος της λύσης για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας», είπε στη Greenagenda.gr η κ. Σιδηροπούλου. «Έτσι από το 2019, μέσω το προγράμματος Pick The Alien, προωθούμε την κατανάλωση βρώσιμων θαλάσσιων ξενικών ειδών με στόχο τη μείωση των επιπτώσεών τους και την εξάπλωσή τους στα θαλάσσια οικοσυστήματα», πρόσθεσε.
Φέτος το πρόγραμμα Pick The Alien της iSea σε συνεργασία με το Blue Marine Foundation διευρύνεται και περιλαμβάνει δράσεις σε όλη την Ελλάδα με στόχο την αντικατάσταση εμπορικών αυτόχθονων ειδών, των οποίων οι πληθυσμοί μειώνονται, με βρώσιμα θαλάσσια ξενικά είδη.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου η iSea επιδιώκει τη δημιουργία μιας συμμαχίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων για την προώθηση της υπεύθυνης κατανάλωσης θαλασσινών στο πλαίσιο της οποίας θα βγάλουμε από το πιάτο μας αυτόχθονα είδη, όπως ο ροφός, ο ξιφίας, η συναγρίδα και ο σηκιός, και θα τα αντικαταστήσουμε με βρώσιμα ξενικά είδη.
Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει πολλαπλές δράσεις, όπως ενημερωτικές και γαστρονομικές εκδηλώσεις, αλλά και την πιλοτική εφαρμογή εναλλακτικών, επιλεκτικών τεχνικών αλίευσης που στοχεύουν σε λιονταρόψαρα και τις μαζικές στοχευμένες αφαιρέσεις ξενικών ειδών από θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Μπορείτε να βρείτε όλες τις δράσεις που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος εδώ.
Το πρόγραμμα “Pick the alien” υλοποιείται από την iSea (isea.com.gr) σε συνεργασία με το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών του Πανεπιστημίου Πατρών (asfa.upatras.gr) και το Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ (plymouth.ac.uk), καθώς και με τη χρηματοδότηση και τη συνεργασία του Blue Marine Foundation (bluemarinefoundation.com), το Ionian Environment Foundation (ionianenvironment.org), το Argolic Environment Foundation (argolicgulfenvironment.org) και το Cyclades Preservation Fund (cycladespreservationfund.org).
