Γιατί τα υγιεινά τρόφιμα είναι συχνά πιο ακριβά;

Το να τρέφεται κανείς υγιεινά δεν είναι πάντα εύκολο και δεν εξαρτάται μόνο από τη θέληση του, να προσέχει τον εαυτό του, αλλά και από τα χρήματα που έχει να διαθέσει για αυτές τις τροφές. Η βρετανική έκθεση Broken Plate από το The Food Foundation που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο, διαπίστωσε ότι τα υγιεινά τρόφιμα είναι συνήθως δύο φορές πιο ακριβά από τα λιγότερο υγιεινά σε θερμιδική βάση. Οι υψηλές τιμές έχουν μειώσει την ικανότητα πολλών νοικοκυριών να αγοράζουν υγιεινά τρόφιμα, ωθώντας τους καταναλωτές προς εξαιρετικά επεξεργασμένες επιλογές.

Οι εισαγωγές κοστίζουν

Οι χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις διεθνείς εισαγωγές καθώς περισσότεροι καταναλωτές απαιτούν πρόσβαση σε τροπικά ή εκτός εποχής φρούτα και λαχανικά όλο το χρόνο. Αυτό οδήγησε σε μια μακρύτερη και πιο περίπλοκη παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού. Οι ΗΠΑ είναι ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς φρέσκων φρούτων και λαχανικών στον κόσμο, και είναι επίσης μεγάλος εξαγωγέας.

Όμως, ενώ η παραγωγή των ΗΠΑ κατ′ όγκο παρέμεινε σταθερή με τα χρόνια, οι εισαγωγές της αυξήθηκαν κατά 129% για τα φρούτα και κατά 155% για τα λαχανικά, τα τελευταία 20 χρόνια. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Warwick του Ηνωμένου Βασιλείου, το σταθερό κόστος μόνο στην αλυσίδα εφοδιασμού οδήγησε τους Αμερικανούς καταναλωτές να πληρώνουν 40% περισσότερο για φρούτα και λαχανικά σε μια περίοδο 10 ετών.

«Τα δεδομένα λένε ξεκάθαρα ότι υπάρχει αυτό το σταθερό υψηλό κόστος για τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, που δεν υπάρχει για άλλα προϊόντα», δήλωσε στο CNBC ο Thijs Van Rens, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης του Warwick. «Αυτή η αγορά είναι αναποτελεσματική στον καθορισμό των σωστών τιμών». Αντίθετα, ο Van Rens υποστήριξε ότι τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα – τα οποία δεν είναι ευπαθή όπως τα φρέσκα προϊόντα – γίνονται φθηνότερα. «Το πρόχειρο φαγητό είναι φθηνό γιατί μπορεί κανείς να το κρατήσει για πάντα», είπε. «Υπάρχει μια πολύ στενή σχέση μεταξύ της τιμής του φαγητού και του πόσο υγιεινό είναι», πρόσθεσε. Πράγματι, η ποσότητα λαχανικών που αγοράζουν οι βρετανικές οικογένειες έχει πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών, σύμφωνα με τη μελέτη του Food Foundation.

Ελλείψεις εργατικού δυναμικού

Το εργατικό δυναμικό στον τομέα της γεωργίας βρίσκεται σε πτώση στις περισσότερες χώρες σε όλο τον κόσμο, ειδικά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO). Η γεωργία δεν είναι πλέον μια επιθυμητή διαδρομή σταδιοδρομίας για πολλούς ανθρώπους, λόγω των ασυνήθιστων και πολλών ωρών εργασίας, της σωματικής κόπωσης της δουλειάς, η οποία βρίσκεται συχνά σε απομακρυσμένες, αγροτικές τοποθεσίες με μικρή αμοιβή. Τα ανεπτυγμένα έθνη βασίζονται παραδοσιακά σε ξένους και εποχιακούς εργάτες, με οποιαδήποτε έλλειψη εργαζομένων να επηρεάζει τη σταθερότητα της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων συνολικά.

Μια έρευνα της Εθνικής Ένωσης Αγροτών του Ηνωμένου Βασιλείου (NFU) διαπίστωσε ότι φρούτα και λαχανικά αξίας 22 εκατ. λιρών σπαταλήθηκαν λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022. Το σωματείο είπε ότι 38.000 βίζες εποχικών εργαζομένων ήταν διαθέσιμες το 2022, ενώ η βιομηχανία χρειαζόταν 70.000 εργαζομένους. Χώρες με μεγάλο ποσοστό γηραιού πληθυσμού όπως η Ιαπωνία επενδύουν ήδη σε τεχνολογίες αυτόνομης γεωργίας. Ωστόσο, η αυτοματοποίηση σημαίνει περισσότερες επενδύσεις σε εξοπλισμό που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες αυξήσεις τιμών.

Απρόβλεπτος καιρός

Στις παραπάνω δυσκολίες προστίθενται και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Τουρκία και το Μεξικό συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους εξαγωγείς φρούτων στον κόσμο. Και κάθε μία από αυτές τις χώρες πλήττεται από ακραία καιρικά φαινόμενα τα τελευταία πέντε χρόνια. Το 2023 το Μεξικό είχε τόσο υψηλές θερμοκρασίες που η κυβέρνηση προσπαθεί να αυξήσει τεχνητά τη βροχή. Την ίδια εποχή η Κίνα είχε καταστροφικές πλημμύρες και υπερβολική ζέστη, εξαλείφοντας τις καλλιέργειές της και διαταράσσοντας την εφοδιαστική αλυσίδα.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, 3,14 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο – περίπου το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού – δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά μια υγιεινή διατροφή το 2021. Ένας μέσος καταναλωτής στο Ηνωμένο Βασίλειο πληρώνει τώρα 30% περισσότερο για τρόφιμα σε σύγκριση με πριν από δύο χρόνια. Τα παραπάνω συμβαίνουν καθώς τα ποσοστά παχυσαρκίας εκτοξεύονται σε όλο τον κόσμο. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας προβλέπει ότι, αν δεν υπάρξει παρέμβαση, περίπου το 51% του παγκόσμιου πληθυσμού θα μπορούσε να είναι παχύσαρκο ή υπέρβαρο την επόμενη δεκαετία – με τον οικονομικό αντίκτυπο να υπολογίζεται στα 4,3 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035.

moneyreview.gr