Η Πάτρα ανεβαίνει, η Ηλεία μένει πίσω

Πριν λίγες ημέρες, βρέθηκα στην Πάτρα και σε μια φιλική συζήτηση, η κουβέντα στράφηκε –όχι τυχαία– στο νέο λιμάνι της πόλης και στη λειτουργία του νέου αυτοκινητόδρομου Πατρών–Πύργου. Ήταν μια από εκείνες τις συζητήσεις που ξεκινούν με ενθουσιασμό για την αναπτυξιακή προοπτική και καταλήγουν με μια αίσθηση ανησυχίας – ιδίως αν είσαι από την Ηλεία.

Η κοινή εντύπωση στην παρέα ήταν ξεκάθαρη: η Αχαΐα ετοιμάζεται να αξιοποιήσει κάθε διαθέσιμο εργαλείο για να προσελκύσει και να κρατήσει τον τουρίστα, όχι απλώς να τον διακινήσει. Και όσο οι υποδομές της αναβαθμίζονται –λιμάνι, αεροδρόμιο, αυτοκινητόδρομος– τόσο περισσότερο φαίνεται πως ο τουριστικός χάρτης της Δυτικής Ελλάδας μετατοπίζεται βόρεια, αφήνοντας την Ηλεία στη σιωπή και την αμηχανία.

Το νέο λιμάνι και ο «μαγνήτης» της Πάτρας

Το νέο λιμάνι της Πάτρας, σε συνδυασμό με το νέο δρόμο της Πατρών-Πύργου, δημιουργεί έναν ισχυρό κόμβο τουριστικής και εμπορικής πρόσβασης στη Δυτική Ελλάδα. Και αυτό δεν είναι απαραίτητα αρνητικό. Όμως, η στρατηγική που φαίνεται να ακολουθείται στην Αχαΐα δεν περιορίζεται στη διέλευση των επισκεπτών. Αντίθετα, επιδιώκει να τους “κρατήσει” εκεί: με ξενοδοχειακές υποδομές, πολιτιστικές δράσεις, γαστρονομία, πεζοδρομήσεις, αναπλάσεις, σύνδεση με την ενδοχώρα.

Η Ηλεία κινδυνεύει να γίνει “προέκταση”, όχι προορισμός

Και τι γίνεται με την Ηλεία; Ο νέος αυτοκινητόδρομος πράγματι εκμηδενίζει την απόσταση μέχρι την Αρχαία Ολυμπία – κάτι που, υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσε να θεωρηθεί ευκαιρία. Όμως, αν η Ηλεία δεν αποκτήσει δικό της σχέδιο, ταυτότητα και υποδομές, η Ολυμπία κινδυνεύει να μετατραπεί απλώς σε μονοήμερη εκδρομή για τον τουρίστα της Πάτρας. Το Κατάκολο –ένα λιμάνι με ξεκάθαρη κρουαζιεροτουριστική προοπτική– παραμένει χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, χωρίς διασύνδεση με την ενδοχώρα και χωρίς δυνατότητα ουσιαστικής παραμονής επισκεπτών. Όταν το ίδιο το λιμάνι δεν έχει πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες, η Ολυμπία είναι το μοναδικό “χαρτί” – και συχνά, απλώς ένας ενδιάμεσος σταθμός.

Μια περιφέρεια, δύο ταχύτητες

Η Πάτρα δείχνει να αξιοποιεί την ευκαιρία. Επενδύει σε εικόνα, υπηρεσίες, επιλογές. Προσπαθεί να γίνει τουριστικός προορισμός με περιεχόμενο. Η Ηλεία, αντίθετα, παραμένει εγκλωβισμένη στην παθητική λογική “έχουμε την Ολυμπία, άρα θα έρθουν”. Δεν φτάνει αυτό. Ο τουρισμός δεν είναι αυτονόητος – χτίζεται, οργανώνεται, σχεδιάζεται. Η απουσία συντονισμένης δράσης, η εγκατάλειψη των σιδηροδρομικών σταθμών, η υποβάθμιση του Καϊάφα, οι ανεκμετάλλευτες παραλίες και φυσικές διαδρομές, μαρτυρούν την έλλειψη ενός σχεδίου που να κρατά τον επισκέπτη στην Ηλεία. Όχι απλώς για να δει, αλλά για να μείνει, να ζήσει, να βιώσει.

Η πρόκληση είναι τώρα

Δεν πρόκειται για ανταγωνισμό με την Πάτρα. Δεν πρόκειται να “χάσει” η μία περιοχή για να “κερδίσει” η άλλη. Αντιθέτως: η Δυτική Ελλάδα έχει νόημα να προχωρήσει ως ενιαίος τουριστικός προορισμός, με διακριτές ταυτότητες και ρόλους. Όμως, χωρίς φωνή, σχέδιο και επένδυση, η Ηλεία θα μετατραπεί σε φόντο ενός άλλου τουριστικού αφηγήματος. Και τότε, δεν θα μιλάμε πια για χαμένες ευκαιρίες – αλλά για έναν ολόκληρο νομό που δεν κατάφερε να διεκδικήσει τη θέση που του αξίζει.