Η Ηλεία αξιώθηκε δρόμο, αλλά όχι ανάπτυξη

Δεκαετίες χαμένων υποσχέσεων και υποβαθμίσεων σε έναν νομό που έμεινε πίσω

Μετά από δεκαετίες αναμονής, ατελείωτων εξαγγελιών και εργολαβικών παρατάσεων, στην Ηλεία κατασκευάζεται επιτέλους νέος αυτοκινητόδρομος. Για πρώτη φορά οι κάτοικοι βλέπουν έργα σε έναν δρόμο που για χρόνια ήταν ο εφιάλτης των οδηγών και ο τόπος δεκάδων θανατηφόρων τροχαίων.

Μια είδηση που θα έπρεπε να φέρνει χαμόγελα, φέρνει μαζί της και μια γεύση πικρίας: γιατί χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2025 για τα αυτονόητα; Γιατί έπρεπε να χαθούν τόσες ανθρώπινες ζωές και να γίνουν τόσα τροχαία ατυχήματα μέχρι να υλοποιηθεί αυτό το έργο υποδομής;

Αυτή η καθυστέρηση αναδεικνύει τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους στην υλοποίηση μεγάλων έργων, τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τις ατελείωτες παρατάσεις που ταλανίζουν επί χρόνια τη χώρα.

Η Ηλεία, αν και μία από τις πιο παραγωγικές και όμορφες περιοχές της Ελλάδας, έμεινε πίσω σε βασικές υποδομές, με τις συνέπειες να είναι ολέθριες για τους κατοίκους και την τοπική οικονομία. Τα πανεπιστημιακά τμήματα που κάποτε λειτουργούσε ως πυλώνας γνώσης και ελπίδας για την αναβάθμιση του τόπου, καταργήθηκαν. Αντί για αναβάθμιση, ήρθε η αποψίλωση. Αντί για στήριξη, η απαξίωση. Η κατάργησή τους, ανεξάρτητα από τους λόγους που την επέβαλαν, αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Συμβολίζει όχι μόνο την απώλεια εκπαιδευτικών ευκαιριών, αλλά και ένα πλήγμα στην αναπτυξιακή δυναμική του τόπου. Πολλές περιοχές, ιδίως στην περιφέρεια, βασίζονταν σε αυτά τα τμήματα για την αναζωογόνησή τους και την προσέλκυση πληθυσμού.

Η Ηλεία έμεινε χωρίς σοβαρές δημόσιες υποδομές.
Οι συγκοινωνίες παραμένουν πρόβλημα.
Τα δημόσια νοσοκομεία ασφυκτιούν.
Οι υποδομές πολιτισμού και παιδείας είναι ελάχιστες.

Την ίδια στιγμή, άλλοι νομοί της χώρας –λιγότερο τουριστικοί, λιγότερο προβεβλημένοι, αλλά πολιτικά πιο «βολικοί»– έχουν απολαύσει γενναίες επενδύσεις. Ο νέος δρόμος, όσο απαραίτητος κι αν είναι, δεν μπορεί να κρύψει τη συνολική εγκατάλειψη. Δεν είναι αναπτυξιακό σχέδιο μια λωρίδα ασφάλτου. Είναι η ελάχιστη υποχρέωση του κράτους απέναντι στους πολίτες του. Αυτή η κατάσταση υποδηλώνει ότι οι αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας δεν καθορίζονται πάντα με βάση τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών ή την αναπτυξιακή δυναμική των περιοχών, αλλά συχνά επηρεάζονται από πολιτικές σκοπιμότητες και πελατειακές σχέσεις.

Η Ηλεία δεν ζητά χάρη.
Ζητά ισότητα.
Ζητά δικαιοσύνη.
Ζητά ό,τι αυτονόητα έχουν άλλοι: συγκοινωνίες, παιδεία, υγεία, δουλειές.
Ζητά να πάψει να είναι ο νομός των χαμένων ευκαιριών και των «ίσως του μέλλοντος».

Ο δρόμος, όσο καλοφτιαγμένος κι αν είναι, δεν οδηγεί πουθενά αν πίσω του δεν υπάρχει πολιτική βούληση για πραγματική ανάπτυξη. Ένας άριστος αυτοκινητόδρομος μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση, να μειώσει τους χρόνους μετακίνησης και να βελτιώσει την ασφάλεια. Όλα αυτά είναι αναμφίβολα θετικά.

Ωστόσο, αν η περιοχή στην οποία οδηγεί ο δρόμος δεν έχει ένα σαφές αναπτυξιακό όραμα, αν δεν υπάρχουν επενδύσεις σε άλλους τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η καινοτομία, ο πρωτογενής τομέας ή ο πολιτισμός, τότε ο δρόμος κινδυνεύει να παραμείνει ένας απλός άξονας διέλευσης.