Τι είναι Δυτική Ελλάδα;

Η Δυτική Ελλάδα δεν είναι απλώς ένας γεωγραφικός όρος. Είναι ένας τόπος με σώμα και ψυχή, με ρίζες βαθιές στο χώμα της ιστορίας και με βλέμμα στραμμένο προς το πέλαγος.

Είναι μια γη που κρατάει μέσα της την αρχαιότητα, τη μνήμη και τον μόχθο, αλλά και την απλότητα της καθημερινότητας, τη μυρωδιά της ρίγανης και του θυμαριού, τον ήχο από τα κύματα του Ιονίου που γλείφουν τις αμμουδιές της Ηλείας, της Αιτωλοακαρνανίας και της Αχαΐας.

Εδώ, οι άνθρωποι μιλούν ακόμα με τη γλώσσα της καρδιάς. Στα καφενεία των χωριών ακούς ιστορίες σαν να έγιναν χτες. Στους κάμπους της Ηλείας θερίζεται ακόμα το στάρι, και το ηλιοβασίλεμα πάνω από το Κατάκολο δεν είναι τουριστική εικόνα – είναι τελετουργία καθημερινή. Στο Μεσολόγγι, το αλάτι μυρίζει θυσία. Και στην Πάτρα, η μεγάλη πύλη της Ελλάδας προς τη Δύση, η παράδοση και το εμπόριο συναντιούνται με τον μοντερνισμό, τις τέχνες και το καρναβάλι – ένα ξέσπασμα ζωής μέσα στον χρόνο.

Η Δυτική Ελλάδα είναι κι ένας σταθμός. Τόπος περασμάτων – από αρχαίους προσκυνητές της Ολυμπίας, ρωμαϊκές λεγεώνες και εμπόρους της Ανατολής, μέχρι σύγχρονους ταξιδιώτες και ξεριζωμένους που αναζητούν ένα καταφύγιο. Κάτω από τον ίδιο ουρανό, γεννιούνται ακόμα τραγούδια, μνήμες και βλέμματα που κουβαλούν ελπίδα.

Τι είναι λοιπόν η Δυτική Ελλάδα;

Είναι η σιωπή του ποταμού Αχελώου, το φως στην Ολυμπία, το πείσμα ενός χωρικού στο Ξηρόμερο. Είναι μια Ελλάδα αυθεντική, πλούσια όχι σε υλικά αλλά σε ψυχή. Μια γη που δεν φωνάζει, αλλά μιλά. Και όσοι τη γνωρίζουν, καταλαβαίνουν πως εδώ δεν έρχεσαι για να δεις – έρχεσαι για να νιώσεις.

Πλούτος και εγκατάλειψη

Η Αιτωλοακαρνανία, με τη μεγαλύτερη έκταση μεταξύ των τριών ενοτήτων, παραμένει αγροτική στο προφίλ της. Εδώ, η παραδοσιακή καλλιέργεια συνυπάρχει με νέες μορφές γεωργίας, όπως οι βιολογικές καλλιέργειες. Παράλληλα, η περιοχή διαθέτει έναν φυσικό πλούτο ανεκμετάλλευτο: δέλτα, υδροβιότοπους, λιμνοθάλασσες, δάση και ορεινά μονοπάτια που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πόλο ήπιου τουρισμού.

Στην καρδιά της περιφέρειας, η Αχαΐα αποτελεί το διοικητικό και οικονομικό της κέντρο, με την Πάτρα να λειτουργεί ως «πύλη της Δύσης» – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Το λιμάνι, το Πανεπιστήμιο Πατρών, αλλά και οι βιομηχανικές περιοχές της, δημιουργούν συνθήκες ανάπτυξης.

Ηλεία: Ολυμπία και περιθώριο

Η Ηλεία, με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Ολυμπίας, παραμένει σε τουριστική σκιά, σε σχέση με άλλες περιοχές. Ενα μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας και έναν κάμπο από τους πιο εύφορους στην Ελλάδα. Κι όμως, η εγκατάλειψη είναι φανερή. Ο πρωτογενής τομέας εξακολουθεί να αποτελεί βασική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες κατοίκους, παρά τις φυσικές καταστροφές που πλήττουν συχνά την περιοχή να έχουν αφήσει έντονα σημάδια τα τελευταία χρόνια.

Ανάγκη για νέο αφήγημα

Οι ανισότητες μεταξύ περιοχών, η ανεργία των νέων και η «διαρροή εγκεφάλων» προς τα αστικά κέντρα ή το εξωτερικό δείχνουν ότι απαιτείται συνολικό αναπτυξιακό σχέδιο. Δεν φτάνει να λένε ότι υπάρχουν δυνατότητες. Χρειάζονται υποδομές, δίκτυα, στήριξη στην τοπική επιχειρηματικότητα και ένα νέο αφήγημα. Η Δυτική Ελλάδα πρέπει να πάψει να θεωρείται περιφέρεια δεύτερης ταχύτητας.

Η Δυτική Ελλάδα δεν είναι μόνο μια περιφέρεια με παρελθόν. Είναι μια περιοχή με παρόν που διεκδικεί μέλλον. Το αν θα τα καταφέρει, θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές αποφάσεις, τις τοπικές πρωτοβουλίες και – κυρίως – τη βούληση των ανθρώπων της να παραμείνουν, να δημιουργήσουν και να αλλάξουν.