Το νέο πρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης

Εκ βάθρων αλλαγή της λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού και κωδικοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας και για τους δύο βαθμούς φέρνει ο νέος κώδικας τοπικής αυτοδιοίκησης. Οσον αφορά την αλλαγή του εκλογικού συστήματος για την εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη από την πρώτη Κυριακή, προβλέπεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας και καθορισμού νέου ορίου προεκλογικών δαπανών που θα προκύπτει από το μέγεθος του πληθυσμού του δήμου και όχι από τον αριθμό των υποψηφίων.

Ελεγχος νομιμότητας

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νέου κώδικα τα πρακτικά και οι αποφάσεις δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων θα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του δήμου ή της περιφέρειας. Ηλεκτρονικά θα πραγματοποιούνται και οι δημοπρασίες για την εκμετάλλευση της περιουσίας της τοπικής αυτοδιοίκησης (π.χ. παραλίες σε νησιωτικούς δήμους). Ο έλεγχος της νομιμότητας των εξόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις περνάει στις αυτοτελείς υπηρεσίες εποπτείας που θα δημιουργηθούν υπό τον έλεγχο του γενικού επόπτη Νομιμότητας, ο οποίος θα επιλέγεται μέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ για θητεία διάρκειας 6 ετών.

«Αυτές τις ημέρες δημοπρατείται ένα νέο πληροφοριακό σύστημα έτσι ώστε όλη η διαδικασία να γίνεται ηλεκτρονικά. Μέσω αυτού του συστήματος θα υποβάλλονται τα έξοδα και τα δικαιολογητικά», σημείωσε ο κ. Λιβάνιος, υπογραμμίζοντας ότι «με το νέο πληροφοριακό σύστημα δεν θα πηγαινοέρχονται χαρτιά ανάμεσα στις υπηρεσίες, αλλά θα γνωρίζετε ποιος επόπτης θα ελέγξει τις δαπάνες ώστε να μην είναι δυνατές οι παρεμβάσεις».

Ο υπουργός διευκρίνισε ότι το Λογιστήριο του Κράτους επίσης θα επιβλέπει τη διαδικασία, ενώ και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας θα διατηρήσει τον ρόλο της. Η διαδικασία σύνταξης του νέου κώδικα αυτοδιοίκησης βρίσκεται στην τελική ευθεία με στόχο να γίνει νόμος του κράτους «πριν τις καλοκαιρινές διακοπές», όπως ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος κατά την παρουσίαση των νέων ρυθμίσεων, χθες στην κοινή συνεδρίαση των διοικητικών συμβουλίων ΚΕΔΕ (Κεντρική Ενωση Δήμων) και ΕΝΠΕ (Ενωση Περιφερειών Ελλάδας).

Ο υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι την ψήφιση του νέου κώδικα θα ακολουθήσει μια εκτεταμένη καμπάνια επιμόρφωσης των στελεχών και των υπηρεσιακών παραγόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οσον αφορά τα οικονομικά της αυτοδιοίκησης, ο κ. Λιβάνιος τόνισε ότι η δική του εισήγηση είναι «να πάμε σε ένα δυναμικό σύστημα έτσι ώστε η αύξηση του ΑΕΠ να μεταφράζεται αυτομάτως και σε αύξηση ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) της επιχορήγησης δηλαδή του κράτους προς τους δήμους. Ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε επίσης ότι τα 3,914 δισ. που είναι το ποσό των ΚΑΠ που έχουν προϋπολογιστεί για το 2025 αποτελούν τη βάση και όχι την οροφή της χρηματοδότησης των δήμων.

Βοήθεια από δημάρχους

Ο υπουργός πάντως ζήτησε από τους δημάρχους να γίνει προσπάθεια όσον αφορά τα οικονομικά και την τήρηση των διαδικασιών. «Εμείς ως κυβέρνηση θα κάνουμε το βήμα παραπέρα, θα ενισχύσουμε την αυτοδιοίκηση. Αλλά και εσείς χρειάζεται να προσπαθήσετε. Δεν γίνεται 100 δήμοι στις 31 Δεκεμβρίου να μην έχουν ψηφίσει προϋπολογισμό. Ακόμα και σήμερα 2 δήμοι και 41 νομικά πρόσωπα δεν έχουν ψηφίσει προϋπολογισμό. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί». Οσον αφορά τα οικονομικά, ο κ. Λιβάνιος προτείνει «ένα δυναμικό σύστημα έτσι ώστε η αύξηση του ΑΕΠ να μεταφράζεται αυτομάτως και σε αύξηση της επιχορήγησης του κράτους προς τους δήμους».

Στην εισήγησή του ο κ. Λιβάνιος τόνισε την ανάγκη να κωδικοποιηθεί και να επικαιροποιηθεί η νομοθεσία που αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση. «Υπάρχει ανάγκη να μαζέψουμε όλο αυτό τον σωρό διατάξεων. Υπάρχουν περίπου 1.000 διατάξεις που ισχύουν ταυτοχρόνως. Υπάρχουν άρθρα που ισχύουν σήμερα και τα οποία έχουν τροποποιηθεί μέσα σε 15 χρόνια γύρω στις 40 φορές, όπως οι αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής. Υπάρχουν άρθρα που φτιάχτηκαν το 1958 και αφορούν κρίσιμες λειτουργίες, όπως είναι η οικονομική διαχείριση ή η διαχείριση περιουσίας.

Για να συγκληθεί το δημοτικό συμβούλιο χρειάζεται η επίκληση πέντε νόμων», σημείωσε χαρακτηριστικά. Τα τέσσερα βιβλία Ο νέος κώδικας αναμένεται να είναι γραμμένος σε 1.100 σελίδες που θα χωριστούν σε τέσσερα βιβλία.

Συγκεκριμένα:

• Το 1ο βιβλίο αφορά την οργάνωση των ΟΤΑ και το εκλογικό σύστημα.
• Το 2ο βιβλίο τη διακυβέρνηση, την καταστατική θέση των αιρετών και την εποπτεία.
• Το 3ο βιβλίο τις αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού.
• Το 4ο βιβλίο τις διατάξεις που αφορούν την οικονομική διαχείριση.

Ο νέος κώδικας έχει συνταχθεί από υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών σε συνεργασία με στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και δικαστικούς. Τόσο ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, όσο και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, οι οποίοι πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα με τις εισηγήσεις τους τόνισαν την ανάγκη επικαιροποίησης του πλαισίου λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να υπάρξουν έντονες διαβουλεύσεις για συγκεκριμένα ζητήματα, όπως η μητροπολιτικότητα Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Ο υπουργός Εσωτερικών για αυτό το θέμα κράτησε τα χαρτιά του κλειστά.

www.kathimerini.gr