Κυβέρνηση χαμένων ευκαιριών

Του Μισέλ Αμπου-Χάντμπα, δικηγόρου και πολιτικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ

Η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, διαμόρφωσαν μια πρωτόγνωρη κατάσταση εισροής κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια. Αν συνυπολογιστούν οι ρυθμίσεις στο δημόσιο χρέος και η απαλλαγή των τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εκ είχε όλα τα αναγκαία εργαλεία για να κάνει μεγάλες τομές στην παραγωγική και αναπτυξιακή διαδικασία.

Οι αδυναμίες και οι παθογένειες είναι καταγεγραμμένες από όλους τους επίσημους φορείς, είτε πρόκειται για ερευνητικά-πανεπιστημιακά ιδρύματα είτε για τραπεζικά-βιομηχανικά. Δεν δικαιούμαστε σήμερα να λέμε ότι δεν ξέρουμε γιατί υστερεί η ελληνική οικονομία σε ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια. Παρ’ όλα αυτά, η Νέα Δημοκρατία επέλεξε να αφήσει μια τεράστια ευκαιρία να πάει χαμένη. Προτίμησε να εφαρμόσει παρωχημένες ιδέες, βγαλμένες από τα νεοφιλελεύθερα κιτάπια του Μίλτον Φρίντμαν, προχωρώντας σε αθρόες φοροαπαλλαγές υπέρ των πλουσίων και στην αποδόμηση της Δημόσιας Υγείας και του κράτους πρόνοιας.

Παράλληλα, αδράνησε απέναντι σε ολιγοπωλιακές καταστάσεις και δεν δημιούργησε συνθήκες ίσων ευκαιριών και υγιούς επιχειρηματικού ανταγωνισμού. Η φορολογία παραμένει κραυγαλέα ανισοβαρής ανάμεσα σε άμεσους και έμμεσους φόρους, με νέο «θύμα» τους μικρούς ελεύθερους επαγγελματίες που βιώνουν την επιστροφή των τεκμηρίων, μέτρο που είχε νόημα όταν η τεχνολογία ήταν σε πρώιμο στάδιο. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν επενδύθηκαν με στόχο τη βιώσιμη και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, αλλά μάλλον με κριτήριο τον πρόσκαιρο ρυθμό ανάπτυξης, που βασίζεται στην ιδιωτική κατανάλωση και στο αγορά ακινήτων (real estate), ώστε να κερδίσει τις εκλογές.

Το χάσμα εισαγωγών-εξαγωγών διαρκώς διευρύνεται, η αναλογία μισθών-κόστους ζωής διαρκώς επιδεινώνεται και η ακρίβεια συρρικνώνει το λαϊκό εισόδημα. Μόλις εξαντληθούν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να υποχωρήσει στο 1% με 1,5% το 2027, ποσοστό που πρακτικά ισοδυναμεί με ύφεση και στασιμότητα. Και τότε θα έρθουμε εκ νέου αντιμέτωποι με τις στρεβλώσεις που διατηρούν την ελληνική οικονομία μη ανταγωνιστική, χωρίς εξωστρέφεια και ανθεκτικότητα. Τα χρήματα όμως θα έχουν τελειώσει και θα ξανασυζητάμε για χαμένη ευκαιρία στην οικονομία, ακριβώς διότι η σημερινή κυβέρνηση δεν έκανε τίποτα για αυτά.