English
Dutch
French
German
Greek
Italian
Spanish
Επιμέλεια: Greenagenda.gr newsroom
Την 12η μεγαλύτερη θνησιμότητα από έκθεση στη ρύπανση του αέρα από μικροσωματίδια (PM2,5) έχει η χώρα μας στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) που δημοσιεύεται σήμερα και αφορά το 2022. Συνολικά η ρύπανση του αέρα με μικροσωματίδια σκότωσε 239.000 ανθρώπους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022, μία μείωση κατά 5% σε σχέση με το 2021, όταν τα μικροσωματίδια που εισχωρούν εις βάθος στους πνεύμονες είχαν σκοτώσει 253.000 ανθρώπους.
Τα στοιχεία αφορούν τη μακροχρόνια έκθεση σε ρύπανση μικροσωματιδίων μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη συγκέντρωση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) των 5 µg/m3. Ο υψηλότερος αριθμός αποδιδόμενων στα μικροσωματίδια αυτά θανάτων το 2022 είναι κατά σειρά σε Ιταλία (48.600), Πολωνία (34.700) και Γερμανία (32.600), με τον αριθμό στην Ελλάδα να φτάνει τους 10.700 θανάτους. Η χώρα μας καταγράφει επίδοση 144 θανάτων αποδιδόμενων στα PM2,5 ανά 100.000 κατοίκους σε κίνδυνο, με τις χαμένες ώρες ζωής να ανέρχονται σε 93.800 (1.258 ώρες ζωής χαμένες ανά 100.000 κατοίκους σε κίνδυνο).
Ο υπολογισμός αυτός γίνεται βάσει των χαμένων ετών ζωής από πρόωρη θνησιμότητα (YLL) ανά 100.000 κατοίκους άνω των 30 ετών, με τη χώρα μας καταγράφει επίδοση 1.258 τέτοια χαμένα χρόνια ανά 100.000 κατοίκους. Όπως προκύπτει από τη σύγκριση με το 2021, στη χώρα μας αποδίδονται φέτος 700 περισσότεροι πρόωροι θάνατοι από PM2,5. Τότε τα στοιχεία του ΕΟΠ μετέφραζαν τους 10.000 θανάτους σε απώλεια 98.000 ετών ζωής ή, αλλιώς, απώλεια 918 ετών ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα. Τότε η χώρα μας κατατασσόταν στη 13η θέση στην ΕΕ στη σχετική λίστα, ενώ για το 2022 ανεβαίνει στη 12η χειρότερη.
Ξανά μαύρη πρωτιά για τη Βόρεια Μακεδονία
Τα υψηλότερα από αυτά τα ποσοστά θνησιμότητας καταγράφονται στη νοτιοανατολική Ευρώπη, με «μαύρη πρωταθλήτρια», για μία ακόμη φορά σε τέτοιες εκθέσεις, τη Βόρεια Μακεδονία (2.809/100.000), που ακολουθείται στον μακάβριο δείκτη από το Κόσοβο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Σε επίπεδο ΕΕ, δηλαδή μεταξύ των 27 χωρών, τη χειρότερη επίδοση καταγράφουν κατά σειρά η Βουλγαρία (1.729/100.000), η Πολωνία και η Ρουμανία. Τις μικρότερες επιπτώσεις από τη μακροχρόνια έκθεση στη ρύπανση του αέρα από μικροσωματίδια εμφανίζουν χώρες που βρίσκονται βόρεια και βορειοδυτικά στην ήπειρο, όπως η Ισλανδία (καταγράφει τη χαμηλότερη θνησιμότητα με 192 ανά 100.000 κατοίκους), η Φινλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Εσθονία. Ανάμεσα στο 2005 και στο 2022, ο αριθμός των θανάτων μειώθηκε κατά 45%, σύμφωνα με τον ΕΟΠ, γεγονός που αφήνει περιθώρια για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των θανάτων κατά 55%, όπως ορίζεται στο σχέδιο δράση «Μηδενική Ρύπανση» της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το 2030.
48.000 θάνατοι από NO2, 70 θάνατοι από όζον – Πού βρίσκεται η Ελλάδα
Όσο για το διοξείδιο του αζώτου (NO2), αέριο που προέρχεται κυρίως από τα οχήματα και τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, 48.000 θάνατοι οφείλονται σε αυτό, σύμφωνα με την έκθεση που επισημαίνει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων. Σε αυτήν την κατηγορία ρύπου, σε ό,τι αφορά τις χαμένες ώρες ζωής ανά 100.000 κατοίκους άνω των 30 ετών, η Ελλάδα με 2.200 αποδιδόμενους θανάτους σημειώνει την 7η χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη [συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, η οποία έχει τη χειρότερη -13.900 θάνατοι-, ακολουθούμενη από την Κύπρο (!), με 260].
Τις σχετικά χαμηλότερες επιπτώσεις από διοξείδιο του αζώτου εμφανίζουν Σουηδία, Ισλανδία, Φινλανδία, Δανία και Εσθονία. Τους υψηλότερους αριθμούς θανάτων αποδιδόμενων στο NO2 μετά την Τουρκία εμφανίζουν Ιταλία και Γερμανία. Τέλος, 70.000 θάνατοι οφείλονται στην έκθεση της ρύπανσης με όζον (O3), που προέρχεται κυρίως από την οδική κυκλοφορία και τις βιομηχανικές δραστηριότητες. Σε αυτόν τον δείκτη η χώρα μας βρίσκεται στην 9η χειρότερη θέση (2.300 αποδιδόμενοι θάνατοι), ενώ τη μαύρη πρωτιά κατέχει η Αλβανία, ακολουθούμενη κατά σειρά από Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Κόσοβο, Κροατία και Ουγγαρία. Τα χαμηλότερα επίπεδα έκθεσης σε όζον έχουν κατά σειρά η Ιρλανδία, η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Φινλανδία και η Δανία.
