Η Γη πρόκειται να αποκτήσει ένα νέο «μίνι-φεγγάρι», αλλά όχι για μεγάλο διάστημα.
Ο αστεροειδής που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, με το όνομα 2024 PT5, θα «πιαστεί» προσωρινά από τη βαρύτητα της Γης και θα περιφέρεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας από τις 29 Σεπτεμβρίου έως τις 25 Νοεμβρίου, σύμφωνα με τους αστρονόμους. Στη συνέχεια, ο διαστημικός βράχος θα επιστρέψει σε μια ηλιοκεντρική τροχιά. Λεπτομέρειες σχετικά με το εφήμερο μίνι φεγγάρι και το μονοπάτι σε σχήμα πετάλου που διανύει δημοσιεύτηκαν αυτό το μήνα στις Σημειώσεις της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.
Οι αστρονόμοι εντόπισαν για πρώτη φορά τον αστεροειδή στις 7 Αυγούστου χρησιμοποιώντας το παρατηρητήριο που εδρεύει στη Νότια Αφρική του συστήματος Τελευταίας Προειδοποίησης επίγειας πρόσκρουσης αστεροειδών που χρηματοδοτείται από τη NASA. Ο αστεροειδής είναι πιθανώς περίπου 11 μέτρα σε διάμετρο, αλλά χρειάζονται περισσότερες παρατηρήσεις και δεδομένα για να επιβεβαιωθεί το μέγεθός του, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Carlos de la Fuente Marcos, ερευνητής στη σχολή μαθηματικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης.
Ο διαστημικός βράχος θα μπορούσε να είναι μεταξύ 5 και 42 μέτρων σε διάμετρο, δυνητικά μεγαλύτερος από τον αστεροειδή που εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης πάνω από το Τσελιάμπινσκ της Ρωσίας, το 2013. Περίπου 17 έως 20 μέτρα σε μέγεθος, ο αστεροειδής Τσελιάμπινσκ εξερράγη στον αέρα, απελευθερώνοντας 20 έως 30 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτή της ατομικής βόμβας που έπεσε στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας και δημιουργώντας φωτεινότητα μεγαλύτερη από τον ήλιο. Τα συντρίμμια από τον διαστημικό βράχο κατέστρεψαν περισσότερα από 7.000 κτίρια και τραυμάτισαν περισσότερους από 1.000 ανθρώπους.
Αλλά ως μίνι-φεγγάρι, ο αστεροειδής 2024 PT5 δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο να συγκρουστεί με τη Γη τώρα ή τις επόμενες δεκαετίες, είπε ο de la Fuente Marcos. Ο διαστημικός βράχος θα βρίσκεται σε τροχιά περίπου 4,2 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, ή περίπου 10 φορές την απόσταση μεταξύ Γης και Σελήνης.
Πώς γίνεται ένας αστεροειδής μίνι φεγγάρι
Τα μεγάλα επεισόδια περιλαμβάνουν αστεροειδείς που αναφέρονται ως προσωρινά αιχμαλωτισμένοι σε τροχιά, ολοκληρώνοντας μία ή περισσότερες περιστροφές γύρω από τον πλανήτη μας που μπορεί να διαρκέσουν για ένα ή περισσότερα χρόνια. Κατά τη διάρκεια σύντομων επεισοδίων, από την άλλη πλευρά, ο αστεροειδής δεν ολοκληρώνει ούτε ένα πλήρες πέρασμα γύρω από τη Γη. Αυτά τα βραχυχρόνια, γνωστά και ως προσωρινές καταγεγραμμένες πτήσεις, είναι – όπως ο 2024 PT5 – μίνι-φεγγάρια για λίγες μέρες, εβδομάδες ή μερικούς μήνες. Η Γη έχει συλλάβει στο παρελθόν άλλα προσωρινά μίνι φεγγάρια, όπως ο Αστεροειδής 2020 CD3 . Αν και αυτός ο αστεροειδής εντοπίστηκε για πρώτη φορά να περιστρέφεται γύρω από τη Γη τον Φεβρουάριο του 2020 και αναχώρησε μερικούς μήνες αργότερα, η έρευνα έδειξε ότι ήταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας για μερικά χρόνια προτού εντοπιστεί.
Ο αστεροειδής 2020 CD3 θεωρείται μίνι-φεγγάρι μακράς σύλληψης, ενώ ο πρόσφατα ανιχνευμένος αστεροειδής 2024 PT5 είναι μια σύντομη σύλληψη. Μικρά συμβάντα μίνι φεγγαριού μπορεί να συμβούν πολλές φορές ανά δεκαετία, αλλά τα μεγάλα συμβάντα μίνι φεγγαριού είναι σπάνια και συμβαίνουν μόνο κάθε 10 ή 20 χρόνια, είπε ο de la Fuente Marcos. Δεν είναι εύκολο για τους αστεροειδείς να γίνουν μίνι-φεγγάρια επειδή πρέπει να ταξιδεύουν με τη σωστή ταχύτητα και κατεύθυνση για να συλληφθούν από τη βαρύτητα της Γης. «Για να γίνει ένα μίνι φεγγάρι, ένα εισερχόμενο σώμα πρέπει να πλησιάσει τη Γη αργά σε κοντινή απόσταση», είπε ο de la Fuente Marcos.
Οι αστεροειδείς που γίνονται μίνι φεγγάρια βρίσκονται σε απόσταση 4,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη με ταχύτητες κάτω από 3.600 χιλιόμετρα την ώρα, πρόσθεσε. «Το αν ένας αστεροειδής θα συλληφθεί από τη Γη είναι ανεξάρτητο από το μέγεθος ή τη μάζα του, εξαρτάται μόνο από την ταχύτητα και την τροχιά του καθώς πλησιάζει το σύστημα Γης-Σελήνης», δήλωσε ο Robert Jedicke, ειδικός σε σώματα ηλιακών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης. Ο αστεροειδής 2024 PT5 προήλθε από τη ζώνη αστεροειδών Arjuna, η οποία αποτελείται από μικρούς αστεροειδείς που έχουν τροχιές γύρω από τον ήλιο παρόμοιες με την τροχιά της Γης. Τα μίνι-φεγγάρια μπορεί επίσης να είναι αστεροειδείς που προέρχονται από την κύρια ζώνη αστεροειδών, που βρίσκεται μεταξύ του Άρη και του Δία, ή μπορεί να είναι θραύσματα της σεληνιακής επιφάνειας που εκτοξεύτηκαν από κρούσεις αστεροειδών πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Μελλοντικές πτήσεις
Ο De la Fuente Marcos και οι συνεργάτες του σχεδιάζουν να παρατηρήσουν το 2024 PT5 για να συλλέξουν περισσότερα δεδομένα και λεπτομέρειες χρησιμοποιώντας το Gran Telescopio Canarias και το τηλεσκόπιο δύο μέτρων και τα δύο στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας. Αλλά ο αστεροειδής θα είναι πολύ μικρός και αμυδρός για να τον παρατηρήσουν ερασιτεχνικά τηλεσκόπια ή κιάλια, είπε. Δεν θα δημιουργήσει παρατηρήσιμα αποτελέσματα στη Γη. Μετά από 56,6 ημέρες, η βαρυτική έλξη του ήλιου θα επαναφέρει τον Αστεροειδή 2024 PT5 στην κανονική του τροχιά.
Ωστόσο, ο διαστημικός βράχος αναμένεται να κάνει μια κοντινή πτήση από τη Γη από 1,7 εκατομμύρια χιλιόμετρα στις 9 Ιανουαρίου 2025, πριν «φύγει από τη γειτονιά της Γης λίγο αργότερα, μέχρι την επόμενη επιστροφή του το 2055», σύμφωνα με την μελέτη. Και όταν ο Αστεροειδής 2024 PT5 επανέλθει ξανά, οι αστρονόμοι αναμένουν ότι θα γίνει το μίνι-φεγγάρι της Γης για μερικές ημέρες τον Νοέμβριο του 2055 και ξανά για μερικές εβδομάδες στις αρχές του 2084.