Τι προβλέπει ο νέος κανονισμός για τη λειτουργία των δημοτικών συμβουλίων

Η «POLITICAL» παρουσιάζει τις αλλαγές στη λειτουργία των ΔΣ, όπου η Δημοτική Επιτροπή αποκτά κεντρικό ρόλο ως εκτελεστικό όργανο με αποφασιστικές αρμοδιότητες και όχι με εισηγητικό χαρακτήρα ακόμη και έναντι του δημοτικού συμβουλίου

Εκσυγχρονισμό στη λειτουργία των δημοτικών συμβουλίων φέρνει ο νέος πρότυπος κανονισμός, προσχέδιο του οποίου έχει καταθέσει ο υφυπουργός Εσωτερικών, Βασίλης Σπανάκης, στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, αναμένοντας τις παρατηρήσεις της. Σημειωτέον ότι ο προηγούμενος πρότυπος κανονισμός λειτουργίας είχε θεσπιστεί το 2011 από τον τότε υπουργό Εσωτερικών, Γιάννη Ραγκούση. Όμως, με την αλλαγή της νομοθεσίας αφενός με τη θέσπιση της τηλεδιάσκεψης, αφετέρου με τη δημιουργία της Δημοτικής Επιτροπής, απαιτούνται αλλαγές στον κανονισμό.

Η «POLITICAL» παρουσιάζει σήμερα τις αλλαγές στη λειτουργία δημοτικών συμβουλίων, όπου η Δημοτική Επιτροπή, προϊόν ενοποίησης της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, αποκτά κεντρικό ρόλο ως εκτελεστικό όργανο με αποφασιστικές αρμοδιότητες και όχι με εισηγητικό χαρακτήρα, ακόμη και έναντι του δημοτικού συμβουλίου. Το δημοτικό συμβούλιο «διατηρεί την αρμοδιότητα για κάθε θέμα του Δήμου, εκτός από εκείνα που ανήκουν εκ του νόμου στην αρμοδιότητα του Δημάρχου ή άλλου οργάνου του Δήμου ή το ίδιο το Δημοτικό συμβούλιο μεταβίβασε στη Δημοτική επιτροπή ή στους προέδρους ή στα συμβούλια δημοτικών κοινοτήτων, κατ’ εφαρμογή των οικείων διατάξεων νόμου».

Για «ιδιαίτερα σοβαρά θέματα» το δημοτικό συμβούλιο μπορεί «με ειδική αιτιολογία και με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, να αποφασίζει ότι θα ασκήσει το ίδιο αρμοδιότητες της δημοτικής επιτροπής». Επίσης, το δημοτικό συμβούλιο «μπορεί με απόφασή του που λαμβάνεται με τη απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων να μεταβιβάζει στη δημοτική επιτροπή αρμοδιότητές του σχετικές με το αντικείμενό της». Η δε δημοτική επιτροπή για θέματα με «ιδιαίτερη σοβαρότητα» μπορεί «με απόφαση απόλυτης πλειοψηφίας επί του συνόλου των μελών της να παραπέμπει θέματα στο δημοτικό συμβούλιο για τη λήψη απόφασης».

Τι αλλάζει στο μεσοδιάστημα;

Ένα μήνα πριν από τη διενέργεια των εκλογών και μέχρι την εγκατάσταση των νέων δημοτικών αρχών το δημοτικό συμβούλιο αποφασίζει όχι μόνον για επείγοντα θέματα, αλλά και για «θέματα που αφορούν στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων».

Η τηλεδιάσκεψη ήρθε για να μείνει

Στο νέο κανονισμό η τηλεδιάσκεψη ήρθε για να μείνει, όπως προβλεπόταν και σε διατάξεις του νόμου Βορίδη. Οπότε, στον νέο κανονισμό προβλέπεται ότι «το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να συνεδριάζει: α) διά ζώσης στο κατάστημα της έδρας του δήμου, ή β) με τηλεδιάσκεψη, με κάθε πρόσφορο μέσο ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή γ) με μεικτό τρόπο, διά ζώσης και με τηλεδιάσκεψη». «Μία τουλάχιστον συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τον μήνα διεξάγεται υποχρεωτικά διά ζώσης στο κατάστημα της έδρας του δήμου, με εξαίρεση τους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους», αναφέρεται στον νέο κανονισμό. Επίσης, προσδιορίζεται ότι «οι συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου διεξάγονται, κατά κανόνα, κατά τις απογευματινές έως βραδινές ώρες». Κατά την ψηφοφορία «η άρνηση ψήφου όσο και η λευκή ψήφος δεν υπολογίζονται στην καταμέτρηση θετικών και αρνητικών ψήφων. Αν κάποιο μέλος του δημοτικού συμβουλίου αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως παρών κατά τη συνεδρίαση μόνο για τον σχηματισμό της απαρτίας».

Λογοδοσία και απολογισμός

Σημειωτέον ότι στον νέο πρότυπο κανονισμό προβλέπεται ότι «η συζήτηση για τα θέματα εκτός ημερησίας διάταξης δεν μπορεί να ξεπερνά τη μια ώρα». Γι’ αυτό έχει θεσπιστεί και η επιτροπή λογοδοσίας, η οποία συνεδριάζει υποχρεωτικά κάθε δύο μήνες με δέκα θέματα, για τα οποία ζητούν απαντήσεις οι δημοτικοί σύμβουλοι από τη δημοτική Αρχή. «Κατά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση απαγορεύεται η συζήτηση οποιουδήποτε άλλου θέματος, καθώς και οι διαλογικές συζητήσεις», αναφέρεται στο προσχέδιο του νέου κανονισμού. Ο δε απολογισμός των πεπραγμένων της Δημοτικής Αρχής γίνεται κάθε χρόνο σε ειδική συνεδρίαση, η οποία διεξάγεται έως τα τέλη Ιουνίου και ανακοινώνεται 15 ημέρες πριν από τη διεξαγωγή της συνεδρίασης, ειδάλλως συγκαλείται ύστερα από αίτημα των δημοτικών παρατάξεων ή του 1/3 τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του συμβουλίου.

Δημόσιες οι συνεδριάσεις

Με τον νέο κανονισμό κατοχυρώνεται ότι σε όλα τα δημοτικά συμβούλια οι συνεδριάσεις είναι δημόσιες και απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για την προβολή τους. Για τις κλειστές συνεδριάσεις πλέον θα απαιτείται απόφαση των 3/5 και όχι των 4/5 των μελών, όπως ίσχυε στον κανονισμό του 2011. Παραμένουν οι διατάξεις περί νομιμότητας της συνεδρίασης με τη γραπτή πρόσκληση από τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου τουλάχιστον τρεις μέρες πριν από την συνεδρίαση. Για τις διά περιφοράς συνεδριάσεις επισημαίνεται ότι «είναι απαραίτητη η συμμετοχή τουλάχιστον των δύο τρίτων των μελών δημοτικού συμβουλίου» και αφορά μόνον τα «θέματα κατεπείγοντος χαρακτήρα».

Η παρέμβαση των κατοίκων με 25 υπογραφές

Στον νέο κανονισμό προσδιορίζεται ότι οι κάτοικοι ή δημότες μπορούν να ζητούν απαντήσεις σε ειδικά θέματα από το δημοτικό συμβούλιο αρκεί να έχουν συγκεντρώσει 25 υπογραφές και να καταθέσουν το αίτημά τους στη γραμματεία του δημοτικού συμβουλίου. Το θέμα εντάσσεται στην ημερήσια διάταξη υποχρεωτικά στην πρώτη πρόσκληση που θα εκδώσει ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου.

Δημοτικοί σύμβουλοι χωρίς χρέη

Στο προσχέδιο του πρότυπου κανονισμού διευθετείται και ένα ζήτημα οικονομικής φύσεως και ταυτόχρονα ηθικής τάξεως, καθώς πλέον οι δημοτικοί σύμβουλοι δεν μπορούν να εκτελούν τα καθήκοντά τους εάν έχουν οφειλές προς τον δήμο, στο οποίο έχουν εκλεγεί. Η συνολική οφειλή υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων ευρώ και η εξόφληση ή η ρύθμιση πρέπει γίνει εντός δέκα ημέρων από την βεβαίωσή της. «Αν η οφειλή δεν εξοφληθεί ή δεν ρυθμιστεί εντός της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου, ο δημοτικός σύμβουλος, αυτοδικαίως εκπίπτει από το αξίωμα», προβλέπεται στο προσχέδιο του νέου κανονισμού.

Διαγραφές, ανεξαρτητοποιήσεις και αξιώματα

Αναφορικά με τη διαγραφή δημοτικών συμβούλων, η διάταξη του κανονισμού παραμένει ως έχει. Διευκρινίζεται μόνον ότι «το μέλος του Δημοτικού συμβουλίου που ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε από την παράταξή του, δεν μπορεί να ενταχθεί σε άλλη παράταξη και δεν μπορεί να εξακολουθήσει να είναι μέλος του προεδρείου ή άλλων επιτροπών, εφόσον την ιδιότητα αυτή φέρει ως μέλος της παράταξης από την οποία ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε», διευκρινίζεται στο προσχέδιο.