Με τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες στη Γαστούνη, με πρωτοβουλία του δημάρχου Πηνειού Ανδρέα Μαρίνου και τη συμμετοχή των βουλευτών Διονυσίας Αυγερινοπούλου, Ανδρέα Νικολακόπουλου, Διονύση Καλαματιανού και Μιχάλη Κατρίνη, η δημοτική αρχή επιδιώκει να βάλει μία τάξη αφορά αφ’ ενός τις προσφυγικές εκτάσεις (που δεν εντάχθηκαν στο Ν.1080/80) και αφ’ετέρου το θέμα των εκτάσεων στον οικισμό της παραλίας της Γλύφας [διαβάστε εδώ…].
Πρόκειται για ένα κοινωνικό ζήτημα που σέρνεται πολλά χρόνια και πρώτη φορά τώρα φαίνεται να μπαίνει σε μια τάξη για να οδηγηθεί στην επίλυσή του.
ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΓΛΥΦΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Προκειμένου να αποκατασταθούν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, 100 χρόνια μετά τον ξεριζωμό τους, με τη Συνθήκη της Λοζάνης το Ελληνικό Δημόσιο απαλλοτρίωσε από τον Οργανισμό Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Περιουσίας [ΟΔΕΠ] το αγρόκτημα ΓΛΥΦΑ, το οποίο ήταν μοναστηριακή περιουσία. Κατά τη διανομή του αγροκτήματος στους ακτήμονες πρόσφυγες το 1928-1930 παρέμειναν αδιάθετες υπόλοιπες εκτάσεις, αποτελούμενες από χέρσους άγονους και πετρώδεις αγρούς μη καλλιεργήσιμους, μικροχείμαρους οι οποίες εκτάσεις ως ημιάχρηστες από γεωργικής πλευράς παρέμεναν για να χρησιμοποιηθούν από τους κληρούχους ως βοσκότοποι. Την εποπτεία αυτών των κοινόχρηστων εκτάσεων ανέλαβε ο “προσφυγικός συνεταιρισμός” ΝΠΔΔ με έδρα το Υπουργείο Γεωργίας.
Λόγω του μικρού κλήρου που δίνεται στους πρόσφυγες της Γλύφας [25 στρέμματα ανά οικογένεια, διανέμονται συνολικά 1400 στρέμματα περίπου] πολύ γρήγορα οι άγονες αυτές εκτάσεις καλλιεργούνται και δεντροφυτεύονται. Συγκεκριμένα, το τμήμα που βρίσκεται βόρεια του οικισμού της Γλύφας διανέμεται αυθαίρετα με πρωτοβουλία των κατοίκων [παίρνει κάθε οικογένεια στρέμματα] και δεντροφυτεύεται με ελιές.
Αυτό γίνεται αμέσως μετά τη διανομή του 1930. Σε ένα τμήμα επίσης που βρίσκεται βόρεια επεκτείνεται ο οικισμός με αποτέλεσμα σήμερα εκεί να βρίσκεται το 1/3 του οικισμού της Γλύφας. Οι κάτοικοι εγκαθίστανται είτε από κοινού στο βόρειο τμήμα είτε ο καθένας ξεχωριστά στην άγονη γη που βρίσκεται δίπλα στον κλήρο του και τη χρησιμοποιούν φυτεύοντας δένδρα και χτίζοντας σπίτια και αγροτικές κατοικίες στις εκτάσεις αυτές.
Ολα τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα το 1965, που γίνεται η πρώτη παραχώρηση προς την κοινότητα Λυγιάς, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εκτάσεων να έχει καταληφθεί ήδη από το 1930 από τους κατοίκους. Ελεύθερο παραμένει ένα τμήμα κατά μήκος της παραλίας, έκτασης περίπου 80 στρεμ. και ένα τμήμα επίσης 50 στρεμ. περίπου, το οποίο δεντροφυτεύεται από το Δασαρχείο Αμαλιάδας κατά τη δημιουργία του τεχνητού δάσους Θινών.
Στην κοινότητα Λυγιάς παραχωρείται έκταση ίση με 686.157 τ.μ. με δύο αποφάσεις του Νομάρχη Ηλείας:
α] Το 1965 με την αριθμ. 15237/03-04-1965 απόφαση και
β] το 1969 με την αριθμ. 53207/09-10-1969 απόφαση η οποία διορθώνει την πρώτη.
Οι εκτάσεις αυτές παραχωρούνται κατά πλήρη νομή και κυριότητα και άνευ καταβολής τμήματος ή άλλης αποζημίωσης και υπό τους περιορισμούς των διατάξεων των αριθμών 164, 10,11 και 197 – 8,9 του αγροτικού κώδικα. Οι κάτοικοι προφανώς από άγνοια δεν χρησιμοποίησαν το δικαίωμα που τους έδινε ο νόμος: α] το 1959 νόμος 3958/59, άρθρο 32 και β] αγροτικός κώδικας, άρθρο 197, 8 και δεν ζητούν από το Υπουργείο Γεωργίας, μέσα στην 5ετία, να τους μεταβιβασθούν οι παραπάνω εκτάσεις που συμπληρώνουν τον κλήρο τους.
Ετσι, παραμένει μια εκκρεμότητα με τις κοινόχρηστες, Βοσκήσιμες εκτάσεις της κοινότητας Λυγιάς. Ενώ στα χαρτιά έχει 686.157 τ.μ. στην πραγματικότητα έχει πολύ λιγότερα λόγω των αιτιών που προαναφέρθηκε αναλυτικά. Οι κάτοικοι του οικισμού Γλύφας κάνουν απρόσκοπτα χρήση των εκτάσεων που έχουν καταλάβει και τα καλλιεργούν χωρίς διακοπή. Υπάρχει δηλαδή μια κοινά αποδεκτή κατάσταση κατά την οποία οι κατειλημμένες εκτάσεις αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του κλήρου τους και έτσι τις χρησιμοποιούν. Αυτό γίνεται μετά το 1930 όχι μόνο στον οικισμό Γλύφας αλλά παντού σε όλη την Ελλάδα όπου υπάρχουν αντίστοιχες εκτάσεις για την αποκατάσταση των προσφύγων.
Με το ΦΕΚ 154/14-8-196 τεύχος Δ απαλλοτριώνεται αναγκαστικά υπέρ και δαπάναις του αιτούντος δημοσίου, η ανακαίνιση και ασφαλτόστρωση της οδού διασταυρώσεως Γαστούνης-Λουτρών Κυλλήνης μέχρι κατασκηνώσεως ελληνοπαίδων Αμερικής συνολικού εμβαδού 93599 τ.μ. Οι κάτοικοι αναγνωρίζονται δικαιούχοι αποζημίωσης και για τα κοινοτικά ακίνητα με βάση την 382/24.10.1969 απόφαση μονομελούς πρωτοδικείου Αμαλιάδας.
Το 1977 το κοινοτικό συμβούλιο Λυγιάς με ομόφωνη απόφασή του ζητά από τη Δ/νση Γεωργίας να διευθετήσει το θέμα και να λήξει την εκκρεμότητα παραχωρώντας στους κατοίκους τις επί πλέον εκτάσεις που κατέχουν.
Οταν εφαρμόζεται το πρόγραμμα “Ιωάννης Καποδίστριας” για τη συνένωση δήμων και κοινοτήτων η κοινότητα Λυγιάς, η οποία αποτελείται από τέσσερις οικισμούς [Λυγιά, Γλύφα, Αρκούδι, Παραλία Γλύφας] αποτελεί τοπικό διαμέρισμα του δήμου Βαρθολομιού. Ετσι η εκκρεμότητα αυτή περιέρχεται στη δικαιοδοσία του δήμου Βαρθολομιού].
Από το έτος 1995 κάτοικοι της Γλύφας υποβάλλουν αιτήσεις στη Δ/νση Γεωργίας για παραχώρηση χωρίς δημοπρασία των κοινόχρηστων εποικιστικών εκτάσεων που κατέχουν από το 1930, κάνοντας χρήση του νόμου 1080/80, άρθρο 18, 1.
Οι αιτήσεις διαβιβάζονται από τη κοινότητα Λυγιάς στην επιτροπή απαλλοτριώσεων και εκδίδεται η αριθμ. 1/2002 γνωμοδότηση, η οποία εγκρίνει τις αιτήσεις 16 κατοίκων και απορρίπτει τις αιτήσεις 3 κατοίκων. Η γνωμοδότηση έρχεται στο δημοτικό συμβούλιο Βαρθολομιού και αυτό αποφασίζει ομόφωνα, σε δύο συνεδριάσεις στις 19-08-2002 με τις αποφάσεις 142,143 και στις 10-09-2002 με την απόφαση 157, την παραχώρηση άνευ δημοπρασίας των κοινόχρηστων εποικιστικών εκτάσεων που κατέχουν οι κάτοικοι, με βάση τις διατάξεις του νόμου 1080/80 άρθρο 28, όπως αυτός επανήλθε με το νόμο 2130/93 άρθρο 15 1. Ορίζεται συμβολικό τίμημα 150,00 ευρώ ανά στρέμμα [το σκεπτικό της παραχώρησης αναφέρεται αναλυτικά στις εν λόγω αποφάσεις] και αφορά συνολική έκταση 50.796 τ.μ. την οποία κατέχουν 16 κάτοικοι.
Επίσης, μετά από αίτημα και του δημοτικού συμβουλίου Βαρθολομιού [το οποίο αναφέρεται στις εν λόγω αποφάσεις] δίνεται εκ νέου προθεσμία για το νόμο 1080/80 μέσω του νόμου 3202/03, άρθρο 33. Υποβάλλονται 55 αιτήσεις από τους κατοίκους.
Η επιτροπή απαλλοτριώσεων με την αριθμ. 1/2005 απόφασή της κάνει δεκτές τις 50 αιτήσεις και απορρίπτει τις 5. Η απόφαση της επιτροπής διαβιβάζεται στο δήμο Βαρθολομιού. Το δημοτικό συμβούλιο, όπως και το 2002, σε δύο συνεδριάσεις του, στις 04-05-2006 με την απόφαση 47 και στις 31-07-2006 με την απόφαση 94 αποφασίζει, συμφωνώντας με τη γνωμοδότηση και τις παρατηρήσεις της επιτροπής, την παραχώρηση έναντι συμβολικού τιμήματος 150 ευρώ ανά στρέμμα των κατεχόμενων εκτάσεων στους αιτούντες κατοίκους της Γλύφας. Παραχωρούνται συνολικά 114.192 τ.μ. σε 50 κατοίκους. Ητοι σε σύνολο 2 παραχωρήσεων που αφορούν 66 κατοίκους δίνονται στο σύνολο 164.988 τ.μ.
Επειδή και μετά από αυτές τις παραχωρήσεις παραμένουν αρκετά στρέμματα ακόμα στη κατοχή των κατοίκων το δημοτικό συμβούλιο ομόφωνα με την αριθμ. 82/2008 απόφασή του, έχει ζητήσει την επαναφορά του νόμου 1080/80 προκειμένου να λήξει οριστικά αυτή η εκκρεμότητα.
Πρέπει να τονιστεί ότι, τόσο η κοινότητα Λυγιάς όσο και ο δήμος Βαρθολομιού, δεν πώλησαν εκτάσεις που διαχειρίζονταν καθόσον οι εκτάσεις αυτές είχαν ήδη από το 1930 καταληφθεί από τους κατοίκους και τις διαχειρίζονταν σαν αναπόσπαστο τμήμα της περιουσίας τους. Το δημοτικό συμβούλιο με τις αποφάσεις του στην ουσία έλυσε ένα πρόβλημα 90 ετών και γι’ αυτό τον λόγο το τίμημα που επιβλήθηκε ήταν καθαρά συμβολικό.
Σε καταγγελία που έγινε το 2008 εναντίον δημάρχων και δημοτικών συμβούλων για την παραχώρηση τμήματος των προαναφερόμενων δημοτικών εκτάσεων εκδόθηκε η 68/2012 απόφαση του συμβουλίου εφετών Πάτρας η οποία απάλλασσε κατηγοριών τους καταγγελλόμενους.
Το συμβούλιο εφετών Πατρών στην ουσία δέχεται ότι με τις αποφάσεις τους τα ΔΣ έλυσαν ένα ζρονίζον κοινωνικό πρόβλημα και ουδόλως ζημίωσαν τα συμφέροντα του δήμου.
Για όλα τα παραπάνω θεωρείτε ότι έφθασε η στιγμή να παραχωρηθούν και επισήμως και οι υπόλοιπες δημοτικές εκτάσεις που κατέχουν οι κάτοικοι από το 1930.