ΕΧΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΙΣΧΥΡΟ θεωρητικό υπόβαθρο στην πολιτική και νομική επιστήμη, αλλά και επίζηλες οικογενειακές καταβολές ο Στέφανος Στεφανόπουλος δεν θα μπορούσε παρά να αποτυπώσει αδρά την σφραγίδα του στο πάνθεον της συγχρόνου πολιτικής μας ιστορίας.
Επισταμένως υπουργός και αντιπρόεδρος κυβερνήσεως το 1954-55 με το πηδάλιο του Υπουργείου εξωτερικών ταυτόχρονα, έφτασε στο ύπατο πρωθυπουργικό αξίωμα το 1965 μέσα στον ζόφο μιας ταραχώδους πολιτικής περιόδου.
Ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ που πέρα από διακριμένος πολιτικός υπήρξε συνακόλουθα και πολυσχιδής συγγραφέας κατήγαγε σπουδαίο έργο στην πολιτική μας σκηνή και για τούτο ο ιστορικός του μέλλοντος πέρα από όποια λάθη του οφείλει να σταθεί με σεβασμό στον Ηλείο πολιτικό άνδρα και να του αναγνωρίσει την μείζονα συμβολή στο πολιτικό μας γίγνεσθαι.
Ο Στέφανος Στεφανόπουλος – ή «Στέφ Στέφ» – όπως εν συντομία τον αποκαλούσαν οι φίλοι του γεννήθηκε στον Πύργο της Ηλείας το 1899, από οικογένεια που στην κυριολεξία εξέθρεψε πολιτικούς άνδρες. Μετά τις εγύκλιες γυμνασιακές του σπουδές, σπούδασε πολιτικές και νομικές επιστήμες στο Αθήνησι Πανεπιστήμιο, ενώ συνέχισε οικονομικές σπουδές στο Παρίσι. Στην πολιτική σκηνή εμφανίστηκε το 1930 ως υποψήφιος βουλευτής του Λαϊκού κόμματος στην Ηλεία, οπότε και εξελέγη, για να διατηρήσει έκτοτε την βουλευτική έδρα αδιαλείπτως.
ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ χαρακτηρίζει η ανάληψη χαρτοφυλακίου κατ’ επανάληψη – κατά κύριο λόγο με το Λαϊκό κόμμα- μέσω της οποίας μπόρεσε να εκδηλώσει τις μεγάλες πολιτικές του αρετές. Ειδικότερα η πολιτική του παρουσία στους υπουργικούς θώκους μέχρι την αντιπροεδρία της κυβερνήσεως και αργότερα στην πρωθυπουργία έχει ως εξής :
Το 1932 ανέλαβε υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Εργασίας αξίωμα που διατήρησε ως το 1933, για να αναβαθμιστεί κατόπιν σε υπουργό Εθνικής Οικονομίας μέχρι το 1935. Στην απελευθερωτική κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου το 1944, ο αοίδιμος αχαιός πρωθυπουργός του εμπιστεύτηκε το Υπουργείο Μεταφορών. Με την άνοδο στην εξουσία του Λαϊκού Κόμματος το 1946 ανέλαβε το Υπουργείο Συντονισμού, το οποίο διατήρησε και σε όλες τις επόμενες κυβερνήσεις που προέκυψαν, μέχρι της διάλυση της Βουλής τον Ιανουάριο του 1950.
Στην πρωθυπουργία ανέβηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1965 μέσα σε ένα κλίμα έντονου πολιτικού ζόφου και πρό του διαφαινόμενου κινδύνου να λάβει χώρα κονιορτοποίηση της πολιτικής μας ζωής, αλλά και αφού είχαν προηγηθεί τα τραγικά γεγονότα ρήξης του Γεωργίου Παπανδρέου με το παλάτι, που επέφεραν τότε μια αρνητική πολιτική κοσμογονία. Και έμεινε μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου του 1966. Το κυβερνητικό του σχήμα διαδέχθη το υπηρεσιακό του Ιωάννη Παρασκευόπουλου και κατόπιν του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, με την προσδοκία να κάμει εκλογές.
Επι ματαίω όμως διότι οι συνταγματάρχες είχαν βάλει σε εφαρμογή το σχέδιό τους…
Εις ότι αφορά το έργο του Στέφανου Στεφανόπουλου είναι γιγαντιαίων διαστάσεων. Δεσπόζει σ ΄αυτό η υπογραφή της ελληνοτουρκικογιουγκοσλαβικής συμμαχίας υπο την ιδιότητα του Υπουργού Εξωτερικών στις 28 Φεβρουαρίου 1953. Ακόμα μείζονος σημασίας θεωρείται η εμπνευσμένη δημιουργία του Κρατικού Οργανισμού Μεταφορών (ΥΕ-ΚΑ) το 1944, ενώ σαν κατακλείδα της εργώδους και δόκιμης υπουργικής του θητείας ως Υπουργού Συντονισμού, χαρακτηρίζονται οι προσπάθειές του για την οικονομική ανάπτυξη και τον εξηλεκτρισμό της κατεστραμμένης μεταπολεμικώς Ελλάδος.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ του Στέφανου Στεφανόπουλου όμως δεν μπόρεσε να επισκιάσει τον λαμπρό συγγραφέα. Κατέλειπε ξεχωριστό συγγραφικό έργο, που αποτέλεσε κέντρο αναφοράς για τους νέους επιστήμονες, ιδία νομικούς και οικονομολόγους. Σ΄ αυτό σημαίνοντα θέση κατέχουν οι εργασίες του:« Οικονομικαί και κοινωνικαί μελέται» (1935), «Κοινωνικά συστήματα και φιλοσοφία» (1936), «Αι κοινωνικαί ασφαλίσεις» (1932), «Το ζήτημα της κυριότητος των καλυμμάτων της Εκδοτικής Τραπέζης» εις την Γαλλική (1930), « Η κρίσις του νομίσματος και των συναλλαγματικών» (1930) και πολλά άλλα. Και κάτι ακόμα που αποτυπώνει ανάγλυφα το υψηλό ηθικό παράστημα του Στέφανου Στεφανόπουλου.
Όταν απεβίωσε ο στρατάρχης Παπάγος εκλήθη από τα Ανάκτορα να ορκιστεί πρωθυπουργός αλλά μετ΄ επιτάσεως ηρνείτο, προτάσσοντας τον σοβαρής ηθικής τάξης λόγο της κηδείας πρωτίστως του στρατάρχου. Η ανεπανάληπτη όμως διαίσθηση του μεγάλου Κωνσταντίνου Καραμανλή που αποτιμούσε άριστα την κρισιμότητα των στιγμών, δεν του επέτρεπε συναισθηματισμούς. Χαράματα ορκιζόταν πρωθυπουργός της Ελλάδος για να σκεπάσει με το οιστρηλατημένο και κολοσσιαίο έργο του, που άλλωστε τον δικαίωσε, την πολιτική ζωή της Ελλάδος.
Αυτός ήταν ο Στέφανος Στεφανόπουλος, ένας λαμπρός διπλωμάτης και ευπατρίδης της σύγχρονης πολιτικής μας σκηνής.Στον Πύργο, ένας απέριττος τάφος με λίγα δροσερά λουλούδια από φίλους από τα παλιά που ποτέ δεν ξεχνούν, όπως ο συνεργάτης του γραφείου του Σάκης Γουβιάς, θυμίζει στους Ηλείους το πελώριο ανάστημά του και την τεράστια τιμή που τους έκαμε να βγάλουν τον πρώτο πολίτη της Ελλάδος…